سیدحمیدرضا حسنی - استادیار گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
محمد درگاه زاده - دانشجوی دکتری دانشگاه معارف

    یکی از مسایل اساسی در تحلیل دیدگاه های مختلف علم دینی، تبیین روش شناسی مناسب تحقق آن است. پژوهش حاضر به تبیین روش شناسی علم دینی (اسلامی) عطاس با توجه به مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی و انسان شناختی اسلامی وی و تحلیل و بررسی آن پرداخته است. روش شناسی تحقق علم اسلامی عطاس، شامل استفاده از روش ترکیبی (اجتهادی، شهودی، عقلی و تجربی)، اسلامی سازی زبان و به کار گیری روش های تفسیر و تاویل در مطالعه پدیده های طبیعی و انسانی می باشد.در بررسی روش شناسی عطاس، به این نتیجه رسیدیم که روش شناسی ترکیبی وی به نوعی با ابهام مواجه است. نیز اصل اسلامی سازی زبان هر چند نقش موثری در تحقق علوم اسلامی دارد، اما تاکید بیش از اندازه بر آن موجب غلطیدن در دام نسبیت می گردد. بهره گیری از روش های تفسیر و تاویل در مطالعه طبیعت نیز مناسب مباحث فلسفی و عرفانی است و برای تولید معرفت علمی باید روش ها و تکنیک های متناسب با روش شناسی تاویلی استخراج و تبیین شود. در این نوشتار به منظور گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و در بررسی آن از روش تحلیل فلسفی استفاده شده است.

علم دینی, روش شناسی, سیدمحمد نقیب العطاس, اسلامی سازی زبان, تاویل, تفسیر