تحلیل انتقادی گفتمان شیعی در شعر فارسی از رودکی تا غضائری

شعر فارسی دیرزمانی است که تجلی گاه گفتمان شیعی است. رخدادهای بزرگ تاریخ تشیع چون غدیر، سقیفه و عاشورا هرکدام در مقام خود در اندیشه و به دنبال آن در شعر شاعران بازتاب یافته اند. حوادثی که بر سر جانشینی پیامبر اسلام روی داد، مسلمانان را با پدیده ی اختلاف درونی و انشعاب در امت اسلامی مواجه و آنان را با پرسش هایی پیرامون مسائل اساسی اولین تجمع سیاسی شان آشنا کرد. این مقاله با هدف بازنمایی تاثیر این گفتمان بر شعر فارسی از رودکی تا غضائری و با مطالعه ی منابع اصلی و تجزیه وتحلیل داده ها انجام شده است. با بررسی اشعار پارسی گویان نامی از رودکی تا غضائری به ویژه بندار رازی، فردوسی، کسایی و غضائری رازی براساس روش انتقادی نورمن فرکلاف، یعنی بررسی متن، عمل گفتمانی و عمل اجتماعی، روشن شد که گفتمان غالب در شعر این شاعران، حب اهل بیت و افضلیت علی است. رودکی، دقیقی، بندار، کسایی، فردوسی و غضائری با اشعار خود در مقام رخدادی ارتباطی نه تنها به بازتاب گوشه ای از عمل اجتماعی روزگار خود پرداخته اند که نظم گفتمانی شیعی را نیز در شعر فارسی پی ریزی کرده اند.     

Keywords:

واژه های کلیدی: تحلیل گفتمان انتقادی , شعر فارسی از رودکی تا غضائری , گفتمان , گفتمان شیعی