متن ­شناسی دلگشانامه ی ارجمند کشمیری

Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 94

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JBASH-13-3_005

تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401

Abstract:

 چکیدهآغاز حماسه­سرایی­های دینی در ادب فارسی از پیشینه­ای کهن برخوردار است؛ هرچند که حماسه ی عاشورا و وقایع پس از آن مانند قیام مختار در شعر فارسی و به خصوص از عصر صفویه به بعد اثرگذار بوده است. از منظومه­­های سترگ و ارزشمند در موضوع حماسه­های مذهبی (شیعی) باید از دلگشانامه ی ارجمند کشمیری یاد کرد که تاکنون تصحیح نشده و به شیوه­ای مستوفی بررسی و شناخته نشده است. در برخی مآخذ، اثر حاضر را به آزاد بلگرامی منسوب کرده­اند؛ اما با بررسی منابع متقدم و متاخر، نادرستی این انتساب معلوم می­شود. دلگشانامه با رویکردی دقیق و جزئی نگرانه، داستان مختار را روایت کرده است. آزاد در روایت داستان، امانت داری را رعایت و در بسیاری مواضع از راویان با صفاتی دال بر راست­گویی و خردمندی یاد کرده است. مآخذ اصلی شاعر علاوه بر روایات موجود، مختارنامه ی منثور عطاءبن حسام واعظ است. اثرپذیری بالنسبه ی کاملی از متن این اثر در دلگشانامه مشهود است. از شاخصه های بسیار بارز اثر باید از ساقی­نامه­های متعدد یاد کرد. ساقی­نامه­ها گاه در حکم تجدید مطلعی در روایت اثر محسوب می­ شود که در اوج فخامت حماسه، صبغه ی غنایی خاصی به متن بخشیده است. مجموعا شش نسخه ی خطی از دلگشانامه وجود دارد که از نسخه­های موجود در ایران تنها نسخه ی کامل، نسخه ی کتابخانه ی ملی ایران است و نسخه­های دیگر ناقص الآخر­ند. نسخه­های دیگر در کتابخانه ی دیوان هند موزه ی بریتانیا، کتابخانه ی بانکی­پور و کتابخانه ی لنین مسکو محفوظ­اند. نگارندگان در این پژوهش با روش تحلیل و توصیف محتوا کوشیده­اند که دلگشانامه ی آزاد کشمیری را ازمنظر ساختاری و محتوایی تحلیل کنند و افزون براین، به اختصار مصنف اثر را نیز بشناسانند.   

Keywords:

واژه های ­کلیدی: حماسه ی مذهبی , آزاد , مختار , مختارنامه , دلگشانامه , ارجمند کشمیری

Authors

سید امیر جهادی

دانشگاه شهید باهنر کرمان

حمیدرضا خوارزمی

دانشگاه شهید باهنر کرمان دانشکده ادبیات و علوم انسانی بخش زبان و ادبیات فارسی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم. (۱۳۸۴). مترجم مهدی الهی قمشه­ای، قم: سلسله ...
  • آقابزرگ طهرانی. (بی­تا). الذریعه الی تصانیف الشیعه . ج ۸، ...
  • ارجمند کشمیری، میرزا عبدالغنی. (بی­تا). دلگشانامه. نسخه ی خطی محفوظ ...
  • امیدسالار، محمود. (۱۳۸۹). «علی­نامه، شاهنامه و نقدی بر ساختارهای ایدئولوژیک ...
  • ایرانی، اکبر. (۱۳۸۹). «درباره علی­نامه». ضمیمه ی آینه ی میراث، ...
  • بلاغی اینالو، علی و همکاران. (۱۳۹۹). «بررسی سبکی و محتوایی ...
  • درایتی، مصطفی. (۱۳۸۹). فهرستواره ی دستنوشته­های ایران: (دنا). ج۴، تهران: ...
  • رزمجو، حسین. (۱۳۸۱). قلمرو ادبیات حماسی ایران. ج ۱، تهران: ...
  • رستگارفسایی، منصور. (۱۳۸۰). انواع شعر فارسی. شیراز: نوید ...
  • شهبازی، اصغر. (۱۳۹۳). «حماسه­سرایی دینی در ادب فارسی». آینه ی ...
  • شمشیرگرها، محبوبه. (۱۳۸۹). «بررسی بک شناسی حماسه­های دینی در ادب ...
  • صفا، ذبیح الله. (۱۳۶۹). «اشاره­ای کوتاه به تحریر داستان­ها در ...
  • __________. (۱۳۷۸). تاریخ ادبیات در ایران (الف). ج ۵، تهران: ...
  • __________. (۱۳۷۸). حماسه سرایی در ایران (ب). تهران: فردوس ...
  • طاهری برزکی، سید مرتضی و باغ میرانی، محسن. (۱۳۹۱). «ابوطالب ...
  • عارف نوشاهی، رضاالله­شاه. (۱۳۹۶). فهرست نسخه­های خطی فارسی پاکستان. تهران: ...
  • عطاءبن حسام واعظ. (بی­تا). کلیات هفت جلدی مختارنامه. تهران: شرکت ...
  • غفاری، نازنین. (۱۳۹۸). «نگاهی به مختارنامه­های منظوم ادب فارسی». ادبیات ...
  • کوپا، فاطمه. (۱۳۹۰). «بررسی و تحلیل «حمله ی حیدری» از ...
  • گلچین معانی، احمد. (۱۳۴۴). «حماسه­های دینی». نامه ی آستان قدس، ...
  • _________________. (۱۳۵۹). تذکره ی پیمانه: در ذکر ساقی­نامه­ها و احوال ...
  • مجلسی، محمدتقی. (۱۴۰۴ق). بحارالانوار. ج ۶۸، بیروت: موسسه یالوفاء ...
  • محمدظفرخان. (۱۳۴۲). «عبدالغنی بیگ قبول». هلال، شماره ی۴۲، صص ۵۵-۶۱ ...
  • میرغلامعلی آزاد بلگرامی. (۱۳۹۳ش/ ۲۰۱۵م). کلیات آزاد بلگرامی. تصحیح، مقدمه ...
  • نظامی گنجوی.(۱۳۱۶). شرفنامه. تصحیح وتوضیح وحیددستگردی،تهران: مطبعه ی ارمغان ...
  • ___________. (۱۳۸۱). اقبالنامه. تصحیح برات زنجانی، تهران: دانشگاه تهران ...
  • Maulavi Abdul Moqtadir Khan Saheb. (۱۹۱۲). Catalogue of The Arabic ...
  • Rieu, Charles. (۱۸۸۱). Catalogue of The Persian manuscripts in The ...
  • سایت کتابخانه ی ملی ایران: http://opac.nlai.ir/opacسایت آقابزرگ: http://aghabozorg.ir/showbookdetail.aspxسایت کتابخانه ...
  • نمایش کامل مراجع