بررسی و تحلیل دشواری­های اسرارنامه ­ی عطار نیشابوری

چکیدهاسرارنامه در کنار دیگر منظومه­های عطار با اینکه در عرصه­ی عرفان و معارف دینی رازهایی بسیار در خود دارد؛ اما در سایه­ی سنگین منطق­الطیر چندان که باید موردعنایت نبوده است؛ بااین حال از نگاه دقیق دو تن از استادان بزرگ ادب فارسی؛ مرحوم گوهرین و شفیعی، دور نمانده­اند. این دو بزرگ، این متن را تصحیح کرده و شرحی نیز بر آن افزوده­اند. هر دو شرح به­ویژه شرح شفیعی با اینکه بی­تردید حاوی نکات بسیار ارزشمندی هستند و گره از بسیاری از دشواری­ها و ابهامات می­گشایند؛ اما با کاستی هایی نیز همراهند. این کاستی­ها: ۱. گاه برخاسته از تفسیر نادرست برخی گره­های زبانی یا مفهومی است (۳۰ % موارد)؛ ۲. گاه ناشی از غفلت از نکات و گره­های شایسته ی توجه است (۵۵ % موارد)؛ ۳. و در مواردی حاصل توضیحات کم و ناقص ابیاتی است که نیاز به شرح و توضیح بیشتر دارند (۱۵ % موارد). در این مقاله کوشش شده است تا پاره­ای از این­ کاستی­ها موردتامل دوباره قرار گیرند و در کنار ارائه­ی نظر دو استاد، دیدگاه نویسندگان این مقاله همراه مستندات و شواهدی از عطار و دیگران پیشنهاد شود.             

Keywords:

واژه­ های کلیدی: شعر , عطار نیشابوری , اسرارنامه , شرح ابیات , تحلیل آماری