محمد شیروئی - دانشگاه ارومیه
عبدالناصرعبدالناصر نظریانی - دانشگاه ارومیه

در نسخه­های شاهنامه سرنویس­هایی آمده که در آن­ها آغاز پادشاهی­­ای یا عنوان رویدادی بیان شده است. در آغاز پادشاهی منوچهر عبارت «پادشاهی منوچهر صد و بیست سال بود» آمده و در گفتار «اندر اندرزکردن منوچهر نوذر را»، مرگ منوچهر در صد و بیست سالگی روی داده است؛ درنتیجه این پرسش به ذهن می­رسد که آیا مدت پادشاهی منوچهر صد و بیست سال بوده یا او صد و بیست سال عمر کرده است؟ زیرا اگر عمر او صد و بیست سال باشد، طبعا سال­های شهریاری وی باید کمتر از این زمان بوده باشد. در برخی متون تاریخی و طومارهای نقالی روایت­هایی ذکر شده که زندگانی منوچهر را بیش از صد و بیست سال بیان کرده­اند. در بسیاری از منابع تاریخی، موسی(ع) معاصر منوچهر پیشدادی است و در تورات و بسیاری از متون تاریخی، طول عمر موسی(ع) صد و بیست سال ذکر شده، که احتمالا در اثر آمیختگی روایت­های منوچهر با روایت­های موسی(ع) این دوران زندگانی به منوچهر منسوب شده است. در روایات اساطیری-حماسی نمونه­هایی از انتقال برخی ویژگی­ها و کردارها از یک شخصیت به شخصیت دیگر دیده می­شود که باعث شکل­گیری این فرضیه می­شود که با توجه به هم­زمانی موسی و منوچهر، احتمالا برخی از ویژگی­های آن­ها به یکدیگر منتقل شده که مهم­ترین آن­ها نسبت­دادن طول عمر موسی(ع) به منوچهر است. از این رو در این پژوهش سعی شده با بررسی منابع رسمی و نقالی برای اثبات یا رد فرضیه­ی مذکور و همچنین مشخص­نمودن سال­های زندگانی منوچهر پاسخ­هایی عرضه شود.    

واژه­های کلیدی: منوچهر, موسی (ع), دوران زندگانی و پادشاهی, متون پهلوی, متون تاریخی