تحلیل و آسیبشناسی مهمترین رویکردهایهای نقد بر اشعار اخوان ثالث در مقالههای نمایه شده(۱۳۷۰- ۱۳۹۵)

  چکیده یکی از شاخههای اصلی در نقد شعر معاصر، توجه به ویژگیهای آثار شاعران، بر پایهی رویکردهای رایج نقد بوده است. از میان شاعران مطرح سدهی اخیر، مهدی اخوان ثالث(۱۳۰۷- ۱۳۶۹)، باتوجه به مقبولیت اشعارش، نمودی شاخص در پژوهشهای شعر معاصر داشته و منتقدان بسیاری، به نقد اشعار او از زوایای گوناگون پرداختهاند. با نظر گرفتن اهمیت پژوهشهای انجامشده، در شناخت بهتر وضعیت اخوانپژوهی و رویکردهای اصلی نقد اشعار او، در این مقاله، به روش تحلیل محتوا و با تاکید بر سه رویکرد اصلی زیباییشناسی، نمادگرایی و اسطورهای -کهنالگویی، تعداد ‍‍۵۲ مقالهی نمایه شده در محدودهی زمانی (۱۳۷۰ تا ۱۳۹۵)، طبقهبندی، معرفی و نقد شده است. نتایج نشان میدهد، نقدهای زیباییشناسی با تاکید بر هنجارگریزی، بیشترین بسامد را در پژوهشهای این حوزه داشته است. در مقالات بررسی شده، همچنین بیش از همه بر جنبههای باستانگرایانه، نقد روایی و اسطورهای اشعار اخوان توجه شده و بسیاری از جنبههای دیگر شعر او از نظر پژوهشگران دانشگاهی مغفول بوده است. از آسیبهای علمی و روششناسی مقالات نیز باید به بیتوجهی پژوهشگران به پیشینهی تحقیق و انتخاب موضوعهای تکراری، نداشتن محدوده و روش مشخص پژوهش و برخی اجتهادات ذوقی اشاره کرد.    

Keywords:

واژگان کلیدی: اخوان ثالث , زیباییشناسی , نقد ادبی , نقد اسطورهای , نمادگرایی