بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه برخی ژنوتیپ های کلزای زمستانه

Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 148

This Paper With 11 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCB-14-41_010

تاریخ نمایه سازی: 9 خرداد 1401

Abstract:

چکیده مبسوط  مقدمه و هدف: کلزا یکی از مهمترین گونه های گیاهی دانه روغنی در مناطق با شرایط معتدل آب و هوایی است. در اکثر برنامه های به نژادی مخصوصا در مقایسه ژنوتیپ ها در محیط های مختلف، به دلیل وجود اثر متقابل ژنوتیپ × محیط تظاهر ژنوتیپ ها در محیط های مختلف، متفاوت است. بنابراین برای برآورد دقیق میزان عملکرد دانه، بایستی آزمایشات تکرار دار منطقه ای توسط به نژادگران انجام گیرد. مواد و روش ها: به منظور مطالعه برهمکنش ژنوتیپ × محیط و شناسایی ژنوتیپ‎های پایدار، تعداد ۱۶ ژنوتیپ کلزا طی آزمایشی در پنج منطقه کرج، کرمانشاه، اصفهان، مشهد و همدان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی ۹۵-۹۶ و ۹۶-۹۷ مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل برهمکنش ژنوتیپ با محیط از مدل اثرات اصلی افزایشی و اثرات متقابل ضرب پذیر (AMMI) و مدلGGE بای پلات (ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط) استفاده شد. برای بررسی پایداری ژنوتیپ ها از آماره ارزش پایداری امی (ASV) استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که به ترتیب ۴۰/۵۹ ، ۲۶/۰۱ و ۳۳/۳۹ درصد از کل تغییرات مربوط به اثر محیط، اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بود. نتایج نشان داد که چهار مولفه اصلی مدل AMMI معنی دار بودند و ۸۸/۵ درصد از مجموع مربعات اثر متقابل ژنوتیپ×محیط را توجیه کردند. ژنوتیپ های شماره ۷ و ۲ با داشتن کم ترین میزان ASV و عملکردی بالاتر از میانگین کل به عنوان ژنوتیپ هایی با پایداری عمومی خوب شناخته شدند. بررسی بای پلات چند ضلعی منجر به شناسایی چهار ژنوتیپ برتر و دو محیط بزرگ شده و ژنوتیپ های مناسب در هر محیط بزرگ نیز مشخص گردید. پنج ژنوتیپ دیگر در نواحی قرار گرفتند که هیچ محیطی در آن قرار نداشت و ارقامی ضعیف در اکثر محیط ها بودند. بررسی همزمان پایداری و عملکرد ژنوتیپ ها با استفاده از بای پلات مختصات محیط متوسط نیز نشان داد که ژنوتیپ های ۱۳ و ۱۵ با عملکرد بالا جزء ناپایدارترین ژنوتیپ ها بودند. ژنوتیپ ۹ با بالاترین عملکرد دانه و پایداری عملکرد نسبی گزینش شد. همچنین دو ژنوتیپ ۹ و ۷ نزدیکترین ژنوتیپ به ژنوتیپ ایده آل بودند. نتیجه گیری: تجزیه AMMI و شاخص پایداری امی (ASV) در مقایسه با نتایج GGE بای پلات نشان داد تمام این شاخص ها از پتانسیل خوبی برای ارزیابی پایداری عملکرد ژنوتیپ ها برخوردار بودند، اما GGE بای پلات بسیار کاربردی تر بوده و می تواند به صورت گسترده ای در بررسی پایداری و سازگاری ژنوتیپ ها در مناطق و سال های متعدد در برنامه های اصلاح کلزای زمستانه بکار گرفته شود. بر اساس نتایج حاصل از این شاخص ها ژنوتیپ های شماره ۷ و ۲ پایدارترین ژنوتیپ ها با سازگاری عمومی بالا بودند.

Authors

الهه شادان

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

حمید نجفی زرینی

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

بهرام علیزاده

Agricultural Research, Education andExtension Organization (AREEO)

غلامعلی رنجبر

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

غفار کیانی

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • Akter, A., M.J. Hasan, M.U. Kulsum, M.H. Rahman, A.K. Paul, ...
  • Alizadeh, B., A. Rezaizad, M. Yazdandoost Hamedani, Gh. Shiresmaeili, F. ...
  • Amiri Oghan, H., V. Rameeh, A. Faraji, A.H. Askari and ...
  • AmiriOghan, H., H. Zeinalzadeh-Tabrizi, H.R. Fanaei, N. Khatoon Kazerani, Gh. ...
  • Bassa, D., F. Gurmu and H. Mohammed. ۲۰۱۹. Comparison of ...
  • Bornhofen, E., G. Benin, L. Storck, L.G. Woyann, T. Duarte, ...
  • Bocianowski, J., J. Niemann, K. Nowosad. ۲۰۱۹. Genotype-by-environment interaction for ...
  • Dadras, A.R., M. Azimi, M. Khodadadi, M. Aghabeygi, A. Abdolahi ...
  • Dezfouli, P.M., M. Sedghi, M.E. Shariatpanahi, M. Niazian and B. ...
  • Eckes, A.H., H. Annemarie, T. Gubala, P. Nowakowski, T. Szymczyszyn, ...
  • Ghaffari, M., A. Gholizadeh, S.A. Andarkhor, A. Zareei Siahbidi, S.A. ...
  • Gauch, H.G. ۲۰۰۶. Statistical analysis of yield trials by AMMI ...
  • Gauch, H.G. and R.W. Zobel. ۱۹۸۸. Predictive and postdictive success ...
  • Kang, M.S. ۱۹۹۳. Simultaneous selection for yield and stability in ...
  • Liersch, A., J. Bocianowski, K. Nowosad, K. Mikolłajczyk, S. Spasibionek, ...
  • Machado, N.G., N. Lotufo-Neto and K. Hongyu. ۲۰۱۹. Statistical analysis ...
  • Mohamed, N.E.M. ۲۰۱۳. Genotype by environment interactions for grain yield ...
  • Mohammadi, M., R. Karimizadeh, T. Hosseinpour, H. Ghojogh, K. Shahbazi ...
  • Nachit, M.M., H. Ketata and E. Acevedo. ۱۹۹۱. Selection of ...
  • Najafi Mirak, T., M. Dastfal, B. Andarzian, H. Farzadi, M. ...
  • Omrani, S., A.M. Naji and M. Esmaeilzadeh Moghaddam. ۲۰۱۷. Yield ...
  • Purchase, J., H. Hatting and C. Van Deventer. ۲۰۰۰. Genotype ...
  • Sattari, A., M. Solouki, N. Bagheri, B. Fakheri and A. ...
  • Senguttuvel, P., N. Sravanraju۱, V. Jaldhani۱, B. Divya۱, P. Beulah۱, ...
  • Sinapidou, V., Ch. Pankou, F. Gekas, I. Sistanis, C. Tzantarmas, ...
  • Sincik, M., A. Tanju Goksoy, E. Senyigit, Yahya Ulusoy, M. ...
  • Spasibionek, S., K. Mikolajczyk, H. Cwiek Kupczynska, T. Pietka, K. ...
  • Szydlowska Czerniak, A., I. Bartkowiak Broda, I. Karlovic, G. Karlovits ...
  • Vaezi, B., A. Pour-Aboughadareh, R. Mohammadi, M. Armion, A. Mehraban, ...
  • Vargas, M., J. Crossa, F. Van Eeuwijk, K.D. Sayre and ...
  • Yan, W. ۲۰۰۱. GGE biplot- A windows application for graphical ...
  • Yan, W.M., S. Kang, B. Ma, S. Woods and P.L. ...
  • نمایش کامل مراجع