بررسی تاثیر تنش های غیر زنده (فلز سنگین کادمیوم و شوری) بر غلظت کادمیوم در گیاه آفتابگردان

تنش در علوم زیستی، عامل فیزیکی یا شیمیایی است که موجب تحت تاثیر قرار گرفتن ارگانیسم می شود. در میان فلزات سنگین، کادمیوم عنصری غیر ضروری و سمی برای گیاه است که به سرعت جذب ریشه شده و رشد و بقای گیاه را به خطر می اندازد. شور شدن خاک یکی از تنش های مهم غیر زیستی در محصولات فاریاب است که در کنار آلودگی فلزات سنگین، خطری برای امنیت غذایی بشر به شمار می آید. از آنجایی که شوری بر زیست فراهمی فلزات در خاک اثر می گذارد، فاکتور مهمی در انتقال فلزات سنگین از جمله کادمیوم از ریشه به اندام هوایی است. این پژوهش در قالب طرح فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در5 سطح کادمیوم و 5 سطح شوری با هدف بررسی تاثیر دو تنش شوری و کادمیوم بر غلظت کادمیوم و وزن خشک گیاه، در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران و در سال 1389 اجرا شد. نتایج نشان داد که کادمیوم بیشتر در ریشه آفتابگردان تجمع یافت ولی با افزایش آلودگی کادمیوم در خاک، مقدار کادمیوم انتقال یافته به اندام هوایی نیز افزایش یافت. از طرفی افزایش شوری خاک، سبب افزایش بیش اندوزی کادمیوم در اندام هوایی و هم در ریشه آفتابگردان گردید و تاکیدی بر بهبود پالایش سبز کادمیوم در خاکهای شور و از طرفی زنگ خطری برای استفاده خوراکی از آن در چنین شرایطی می باشد. افزایش غلظت کادمیوم در اندام هوایی و ریشه در بیشترین سطح شوری در خاک (ds/m7) نسبت به تیمار شاهد (ds/m3)، به ترتیب 88% و 39% بوده است.

Keywords:

تنش , شوری , کادمیوم , پالایش سبز , آفتابگردان