امیر حسین الهامی راد - دانشیار، گروه علوم و صنایع غذایی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

سابقه و هدف: سیب از مهمترین محصولات باغبانی است که نگهداری و مسائل پس از برداشت آن به طور روز افزون مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل استفاده از روش های ایمن برای کنترل فساد و حفظ کیفیت میوه سیب در زمان نگهداری ضروری است. دارچین (Cinnamomum blume) مشهور به درخت کافور، بومی آسیا و استرالیا، حدود ۵۰ گونه درختی و درختچه ای همیشه سبز دارد. برخی از آن ها زینتی، معطر و یا مانند دارچین سیلانی، درختی با خواص دارویی است. اسانس دارچین خاصیت ضد قارچی و ضد باکتری دارد که احتمالا این آثار مربوط به محتوی ارتومتوکسی سینامالدئید است. کیتوزان به دلیل خاصیت بازدارندگی بسیاری از عوامل بیماری زا و قارچ ها در فیلم های ضد میکروبی و فیلم های خوراکی استفاده می شود. کیتوزان قادر است لایه نیمه نفوذی روی پوست میوه ایجاد کند. در نتیجه ، میزان تنفس میوه کیفیت میوه را کاهش می دهد و در افزایش زمان نگهداری میوه موثر است.این تحقیق به منظور بررسی اثر پوشش کیتوزان و عصاره دارچین بر افزایش خصوصیات کیفی و ماندگاری میوه سیب رقم امیدبخش IRI۴انجام شد.مواد و روش ها: میوه های تیمار شده توسط کیتوزان(۵/۱ درصد) و سه سطح عصاره دارچین (سه غلظت ۰%، ۵%، ۱۰%) به همراه شاهد در سردخانه با دمای ۵/۰ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی ۹۰ درصد قرار گرفتند و در طول دوره نگهداری، آزمون های مختلف فیزیکوشیمیایی، میکربی و حسی طی سه ماه انجام شد. این آزمایش ها در قالب طرح کاملا تصادفی و توسط نرم افزار SAS تحت آنالیز واریانس قرار گرفت.یافته ها: وجود تفاوت ها در خصوصیات بین میوه های تیمار شده در مقایسه با شاهد نشان دهنده تاثیر پذیری تیمار ها در اکثر خصوصیات کمی و کیفی میوه سیب بود. برای مثال ، بیشترین سفتی بافت در ماه دوم، با ۶۵/۳۰ نیوتن بر میلی متر مربع و کمترین کاهش وزن و شمارش کلی میکروب ها بترتیب با ۸۷/۲ درصد و ۳۳/۱۵CFU/gدر ماه سوم مربوط به استفاده از عصاره دارچین همراه با کیتوزان بود و نیز مقایسه میانگین Tss، pH و اسیدیته میوه سیب در کاربرد تیمارها نشان داد که بیشترین درصد مواد جامد محلول (Tss) مربوط به کاربرد ترکیب کیتوزان با دارچین ۱۰% و همچنین بیشترین مقدار pH و متعاقبا کمترین اسیدیته مربوط به شاهد بود. از بین خصوصیات اندازه گیری شده ، میزان کاهش وزن، سفتی، مقدار اسیدیته، مواد جامد محلول و میزان شمارش کلی میکروب ها بیشتر قابل توجه بودند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که اثر تیمار بر اکثر صفات معنی دار بود. بررسی های مقایسه ای انجام شده بین نمونه های شاهد، کیتوزان و عصاره دارچین ثابت کرد می توان دوره نگهداری میوه سیب را با کنترل بار میکروبی و حفظ کیفیت میوه افزایش داد.

سیب, دارچین, کیتوزان, ماندگاری