تاثیر حضور آسمان در فضای معماری بر بهداشت و سلامت روان انسان و کاهش جرم

اهداف: تغییر سبک زندگی انسان در دهه های اخیر، با بی توجهی به حضور محیط طبیعی در فضای زیست انسان همراه بوده و درنهایت منجر به رشد جامعه ای بیمار از منظر ساحت جسمانی، روانی و معنوی گردیده و خشونت و وندالیسم را در جامعه افزایش داده است. به همین منظور، هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین ارتباط بین حضور آسمان در فضای معماری و سلامت روان انسان و کاهش جرم بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است که در نیمه اول سال ۱۴۰۰ در مجتمع های مسکونی پردیسان قم انجام شد. نمونه ای به حجم ۱۱۰ خانوار به صورت تصادفی ساده از محلات بسیج و اتحادیه کارکنان که بخشی از محلات محدوده پردیسان با انبوهی از مجتمع های مسکونی است، به دلیل وجود ساکنان بومی، انتخاب شدند تا به پرسش نامه محقق ساخته سلامت جسمی، روانی، معنوی انسان از حیث حضور آسمان در فضای زندگی پاسخ دهند. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه مورد استفاده بررسی و تایید شد. همچنین پرسش نامه در سه بعد جسمی، روانی و معنوی با آلفای کرونباخ به ترتیب ۰/۹۲۲، ۰/۸۱۳ و ۰/۷۷۵ پایایی مطلوبی داشت. با توجه به محدودیت تردد و ارتباط در شرایط کرونا، پرسش نامه ها به صورت غیرحضوری و آنلاین تکمیل شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل رگرسیون دوگانه، در قالب نرم افزار SPSS ۲۶ انجام شد. یافته ها: نتایج ۹۷ خانوار ساکن در مجتمع های مسکونی پردیسان قم بررسی شد که ۴۶ نفر آنها (۴۷/۴%) خانم و ۵۱ نفر آنها (۵۲/۶%) آقا، ۵۹ نفر (۶۰/۸%) در دره سنی جوان و ۳۸ نفر (۳۹/۲%) در رده سنی میان سال بودند. نتایج تحلیل رگرسیون، نشان داد که حضور آسمان در فضای معماری از میان مولفه های سلامت جسمانی، روانی و معنوی، بر تمامی ساحات انسان تاثیر معنا داری داشت و با وجود ضریب همبستگی ۶۲ درصدی بین ساحت ها، تغییرات ساحت روانی به اندازه ۳۸ درصد توسط ساحت معنوی و جسمانی تعیین شد و ۶۲ درصد به عوامل مرتبط با مسئله روان مرتبط بود و با مقایسه مقدار ثابت رگرسیون ۱۸/۴۴۲ و ضریب ساحت جسمانی ۰/۲۱۷ و ضریب ساحت معنوی ۰/۵۸۲، تاثیر بیشتر ساحت معنوی بر آرامش روانی انسان تبیین گردید. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که حضور آسمان در فضای زندگی انسان ها علاوه بر آسایش جسمانی، ازنظر روان شناسی و معنوی نیز موجب آسایش بوده و حضور آسمان در فضای معماری و انسان ساخت، بیش از هر چیز، باعث ارتقاء بهداشت و سلامت روان انسان و عدم تمایل او به جرم و خشونت می گردد.

Keywords:

Architecture , Health , Mental Health , Crime , معماری , سلامت , سلامت روان , جرم