اسماعیل رسولی گرمارودی - استادیار گروه مهندسی فناوری سلولز و کاغذ، پردیس ۱، دانشگاه شهید بهشتی، مازندران، سوادکوه، زیراب، ایران
حسین فولادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی فناوری سلولز و کاغذ، پردیس ۱، دانشگاه شهید بهشتی، مازندران، سوادکوه، زیراب، ایران
سید رحمان جعفری پطرودی - استادیار گروه مهندسی فناوری سلولز و کاغذ، پردیس ۱، دانشگاه شهید بهشتی، مازندران، سوادکوه، زیراب، ایران

خمیر کرافت رنگبری نشده حاصل از خرده چوب های صنوبر، پیش تیمار شده با قارچ رنگین کمان در زمان های ۱، ۲ و ۳ هفته (خمیر کرافت زیستی)، به عنوان ماده اولیه در این مطالعه استفاده شد. خمیرهای مذکور بعد از هر مرحله رنگبری، به روش ECF در توالی DED، از نظر ویژگی هایی نظیر مقدار لیگنین و میزان گروه هایی که در برگشت روشنی کاغذ موثرند ( کربنیل، کربوکسیل و هگزنورونیک اسید) مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور بررسی ویژگی برگشت روشنی، کاغذهای دست ساز استاندارد ۶۰ گرم بر متر مربع ساخته شده از خمیرهای فوق تحت دو نوع تیمار کهنگی گرمایی و UV قرار گرفته و سپس درجه روشنی آنها ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که با افزایش زمان پیش تیمار، در کلیه تیمارهای رنگبری، مقادیر لیگنین به استثنای مرحله D۱ در تیمار سه هفته ای، بیشتر می شود؛ گروه-های کربنیل در یک هفته پیش تیمار (مرحله سوم) و دو هفته پیش تیمار (مرحله اول) به کمترین مقدار خود می رسد و از میزان گروه-های کربوکسیل و هگزنورونیک اسید پس از رنگبری توالی سه مرحله ای کاسته می شود. اثر تیمار گرمایی بر برگشت روشنی در مقایسه با تیمار UV بطور قابل توجهی بیشتر بوده است. همچنین، کاغذهای حاصل از خرده چوب های پیش تیمار شده در زمان ۱ و ۲ هفته ای از کمترین برگشت روشنی و کاغذهای حاصل از خرده چوب های با پیش تیمار قارچی سه هفته ای بدلیل داشتن گروه های کربنیل و هگزنورونیک بیشتر از بیشترین مقادیر برگشت روشنی برخوردارند. از این نظر، زمان دو هفته پیش تیمار به عنوان زمان مناسب جهت پیش تیمار قارچی تایید می گردد.

کربنیل, کربوکسیل, هگزنورونیک اسید, برگشت روشنی, دی اکسیدکلر