مطالعه عملکرد کمی و کیفی، محتوای کلروفیل و برخی شاخصهای رشدی گندم در پاسخ به پیشتیمار بذر با باکتریهای PGPR در سطوح مختلف شوری خاک

به منظور بررسی عملکرد کمی و کیفی، محتوای کلروفیل و برخی شاخصهای رشدی گندم در پاسخ به تلقیح بذر با باکتریهای PGPR در سطوح مختلف شوری خاک، آزمایشی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی ۱۳۹۰ اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل شوری خاک در چهار سطح (صفر، ۱۵، ۳۰ و ۶۰ میلی مولار با استفاده از NaCl) و تلقیح بذر با PGPR (عدم تلقیح به عنوان شاهد، تلقیح با ازتوباکتر کروکوکوم استرین ۵، آزوسپیریلوم لیپوفروم استرین OF و سودوموناس پوتیدا استرین ۱۸۶) بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که در شرایط شوری خاک، عملکرد دانه تک بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن ۱۰۰ دانه، طول سنبله و وزن ریشه به واسطه تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد نسبت به عدم تلقیح با باکتری افزایش یافت. در تمامی ترکیب های تیماری، انباشت ماده خشک کل تا ۸۵ روز بعد از کاشت افزایش سریعی یافت؛ ولی از ۸۵ روز بعد از کاشت تا زمان برداشت، به دلیل افزایش رقابت، سایه اندازی بوته ها بر همدیگر و افزایش پیری برگ ها، روند کاهشی نشان داد. در تمامی ترکیب های تیماری، بیشترین عملکرد دانه و انباشت ماده خشک کل در واحد سطح، به ترکیب تیماری تلقیح بذر با ازوسپریلوم در عدم اعمال شوری و کمترین آن به بالاترین سطح شوری و عدم تلقیح بذر با باکتریهای محرک رشد تعلق داشت. روند مشابهی نیز در سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی به دست آمد. بنابراین، نتایج این پژوهش نشان داد که به منظور افزایش عملکرد کمی و کیفی، محتوی کلروفیل و برخی دیگر از شاخصهای رشد مانند بیوماس کل، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی محصول گندم در شرایط شوری خاک، می توان پیشنهاد نمود که تلقیح بذر گندم با آزوسپریلوم انجام شود.

Keywords:

Inoculation , Plant growth promoting bacteria , Azospirillum , تلقیح , باکتریهای افزاینده رشد , آزوسپیریلوم