زهرا شفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا - اکوتوریسم دانشگاه کاشان
سیدحجت موسوی - استادیارگروه جغرافیا دانشکده ی منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان
عباسعلی ولی - دانشیار گروه بیابان زدایی دانشکده ی منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان

مروزه به گردشگری سلامت، بویژه گردشگری نمک درمانی توجه ویژهای میشود که اساس این نوع گردشگری، شرایط طبیعی است.ایران با برخورداری از دریاچه های خاص نمک پتانسیل مناسبی در جهت توسعهی گردشگری سلامت و رونق نمک درمانیدارد. وجود طبیعت زیبا و چهار فصل، توسعه ی گردشگری سلامت را دو چندان می سازد. منطقه دریاچه نمک آران وبیدگل با دارا بودن ظرفیت های فراوان در زمینه ی گردشگری سلامت می تواند به یکی از قطب های این گونه از گردشگریتبدیل گردد. از این رو زیرساختهای ضروری می تواند به توسعه ی هر چه بیشتر و بهتر گردشگری سلامت کمک شایانینماید. یکی از این زیرساخت ها احداث سایت نمک درمانی در حاشیه ی دریاچه نمک است که با محیط و پتانسیل سلامت وتندرستی منطقه سازگار باشد. هدف پژوهش حاضر مکان یابی مناطق مستعدگردشگری سلامت با تاکید بر احداث سایتنمک درمانی (مطالعه ی موردی :دریاچه ی نمک آران و بیدگل )می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آنتحلیل داده های مکانی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به دو روش مطالعات میدانی و استفاده از نقشه های پایه و تصاویرماهواره ای می باشد. ابتدا معیارها و زیر معیارهای مدل مکان یابی جهت احداث سایت نمک درمانی شامل: دسترسی ها(دسترسی به جاذبه های گردشگری)، دسترسی به مواد اولیه (نمک)، دسترسی به اماکن اقامتی و رفاهی و مرا کز شهری؛سیمای سرزمین(کاربری اراضی)، حفاظت از منابع طبیعی (پارک ملی کویر)، محدودیت(فاصله از معادن نمک و فاصله ازمناطق باتلاقی) و مخاطرات ( فاصله از گسل و فاصله از قنات)تعیین گردید. سپس امتیازدهی آن ها از طریق مدل تحلیلسلسله مراتبی و نظرات کارشناسی انجام شد. پس از تهیه ی لایه های/رقو می شاخص ها و اعمال امتیاز حاصل از مدل بهآن ها، لایه های وزن دار معیارها به دست آمد که تلفیق آنها منجر به تهیه ی لایه ی متناسب سایت نمک درمانی شد. نهایتابه منظور تعیین مکانی بهینه ی تناسبی، دامنه ی امتیاز لایه های تناسبی به ۵ الویت طبقه بندی شد. نتایج نشان داد کهمساحت طبقات دارای پتانسیل احداث سایت نمک درمانی شامل پتانسیل متوسط۱۰۹۷۳؛ پتانسیل زیاد۳۴۱۳؛ پتانسیلخیلی زیاد۱۳۵۷ کیلومترمربع است.. مناطق واقع در شرق منطقه و مناطق واقع در نزدیکی مسیر دسترسی در قسمت مرکزیمنطقه از پتانسیل بیشتری برخوردار هستند . نتیجه ی مدل مکان یابی حاکی از این مطلب است که سطح قابل قبولی ازدریاچه ی نمک دارای پتانسیل بالا برای مدل طراحی شده را دارا می باشد. وجود جاذبه های طبیعی، تاریخی- فرهنگی ودسترسی به مواد اولیه (نمک) در منطقه می تواند شرایط را برای احداث سایت نمک درمانی را فراهم آورد.

گردشگری تندرستی، نمک درمانی، تحلیل مکانی، دریاچه ی نمک آران و بیدگل