فاطمه خدابنده لو - کارشناس ارشد ،گروه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه گیلان، پردیس دانشگاهی
ارسلان دمیرچی - استادیار دانشگاه ،گروه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه گیلان، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی
جواد مهربانی - استادیار دانشگاه ،گروه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه گیلان، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی

مقدمه و هدف: دستگاه سمپاتوآدرنال در پاسخ به انواع عوامل استرس زا از جمله فعالیت بدنی جهت حفظ هومئوستاز بدن فعال می شود که میزان این فعالیت تحت تاثیر شدت، مدت و حجم تمرین و همچنین عوامل روانی، عصبی و متابولیکی قرار دارد. این موضوع که آیا تغییرات هورمونهای این مسیر که نشان دهنده میزان استرس فیزیولوژیک و متابولیک سلولی است، تا چه میزان تحت تاثیر شدت فعالیت و مکمل های تغذیه ای قرار دارد، به عنوان هدف این مطالعه در نظر گرفته شد. از اینرو این تحقیق با هدف تعیین اثر مصرف حاد مکمل ال-سیترولین بر پاسخ هورمونهای اپی نفرین، نوراپی نفرین و کورتیزول به فعالیت مقاومتی تناوبی شدید در مردان جوان تمرین کرده انجام شد.روش شناسی: تحقیق حاضر به صورت دوسوکور، تصادفی، متقاطع و کنترل شده با دارونما بر روی ۹ مرد تمرین کرده سالم (با میانگین سنی ۲۱/۴۱±۱/۱۳ سال، وزن ۷۹/۵۰±۹/۳۵ کیلوگرم، شاخص توده بدنی ۲۳/۶۶±۲/۲۵ کیلوگرم بر مترمربع، درصد چربی ۱۰/۶۷±۱/۵۲ و حداکثر اکسیژن مصرفی ۵۰/۹۵±۵/۳۶ میلی لیتر بر کیلوگرم بر دقیقه) انجام شد. آزمودنیها به صورت تصادفی در دو گروه مکمل ال-سیترولین ۱۲) گرم) و دارونما ( ۱۲ گرم مالتودکسترین) قرار گرفتند. اولین نمونه خونی، از ورید بازویی آزمودنیها قبل از فعالیت گرفته شد. سپس، آزمودنیها پروتکل فعالیت مقاومتی تناوبی شدید (کتلبل ۱۶ کیلوگرمی پرتابی) را با صورت (هر دوره شامل ۳۰ ثانیه فعالیت، ۳۰ ثانیه استراحت است) سرعت ۱ ثانیه فاز اکسنتریک و ۱ ثانیه فاز کانسنتریک با ۱۵پرتاب در هر دوره اجرا کردند؛ سپس نمونه های خونی دیگر در دقیقه های سوم، دهم و سیام بعد از فعالیت گرفته شد.یافته ها: در بررسی سطح هورمون اپی نفرین هنگام ارزیابی اثر زمان، نتایج نشان داد فقط در مرحله اول پس از فعالیت (دقیقه (۳ در مقایسه به قبل فعالیت در هر دو مکمل (P=۰/۰۰۱) و دارونما (P=۰/۰۳۱) افزایش معناداری مشاهده شد. اما با وجود کاهش در دو نوبت بعدی (دقیقه ۱۰ و (۳۰، فقط مقدار کاهش در گروه مکمل در دقیقه (P=۰/۰۲۷) ۳۰ معناداری بود. در ارزیابی سطح هورمون نوراپی نفرین، نتایج نشان داد در مرحله اول پس از فعالیت (دقیقه (۳ در مقایسه به قبل فعالیت در هر دو مکمل (P=۰/۰۰۱) و دارونما (P=۰/۰۳۱) افزایش معناداری مشاهده شد. در دو نوبت بعدی (دقیقه ۱۰ و (۳۰، مقدار کاهش در گروه مکمل در دقیقه (P=۰/۰۴۷) ۱۰ و (P=۰/۰۲۷) ۳۰ و در گروه دارونما در دقیقه (P=۰/۰۰۷) ۳۰ نسبت به دقیقه ۳ بعد از فعالیت معناداری بود. سطوح سر۴می هورمون کورتیزول در هر دو گروه ال-سیترولین (P=۰/۰۲) و دارونما (P=۰/۰۳)، ۳ دقیقه پس از فعالیت نسبت به قبل از فعالیت به طور معناداری افزایش یافت. میزان کاهش در ۳۰ دقیقه بعد فعالیت در هر دو گروه ال-سیترولین (P=۰/۰۳۳) و دارونما (P=۰/۰۴۱) به طور معناداری نسبت به ۳ دقیقه بعد فعالیت کاهش یافته بود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق، مصرف حاد مکمل ال-سیترولین موجب کاهش معنیدار هورمونهای کاتکولامین و کورتیزول در شرایط مصرف مکمل ال – سیترولین قبل از فعالیت مقاومتی تناوبی شدید در مقایسه با مصرف دارونما در همین شرایط تمرینی در مردان جوان تمرین کرده می شود.

فعالیت مقاومتی تناوبی شدید، مکمل ال-سیترولین، اپینفرین، نور اپینفرین، کورتیزول