محمد کیانپور کل خواجه - دانشجوی کارشناسی ارشد سازههای آبی، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود
صمد امامقلی زاده - دانشیار گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده عمران دانشگاه صنعتی شاهرود
مهدی پژوهش - استادیار حفاظت آب وخاک، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد

یکی از ساختارهای اصلی اکوسیستم ها پوشش های گیاهی هستند. پوشش گیاهی یک منطقه نشان دهنده وضعیت آب وهوایی، نوع خاک، وضعیت اقتصادی و اجتماعی، تاریخچه بهره برداری از مراتع، اثر عوامل مدیریتی و به طورکلی نشان دهنده رابطه انسان، محیط و گیاهان در یک منطقه است؛ بنابراین پوشش گیاهی نیاز به آشکارسازی، مراقبت و پیش بینی دارند تا با راهکارهای لازم عملکرد اکوسیستم را تحت تاثیر خود قرار ندهند. هدف انجام این تحقیق پایش تغییرات پوشش گیاهی در طی دور مطالعه ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۰ با استفاده از تصاویر ماهواره ای و شاخص تاثیر پوشش گیاهی نرمال شده NDVI است. برای انجام این تحقیق از سنجنده ETM+ و OLI لندست برای دوره پس از سدسازی سد گتوند استفاده شد. نقشه های پوشش گیاهی به چهار کلاس مناطق آبی، مناطق با پوشش متراکم، مناطق با پوشش تنک و مناطق فقیر و بدون پوشش تقسیم بندی شدند. نتایج آشکارسازی نقشه های پوشش گیاهی نشان داد: پس از احداث سد آب موجود منطقه در حال افزایش است. مساحت اراضی فقیر و بدون پوشش در طی این دوره ۱۲ ساله کاهش یافته است و بیش ترین تبدیل را به مناطق با پوشش تنک داشته اند. مساحت این مناطق از ۱۷/۲۴۸۸ کیلومترمربع در سال ۲۰۰۸ به ۷۶/۷۸۰ کیلومترمربع در سال ۲۰۲۰ رسیده است. بیش ترین افزایش مساحت مربوط به مناطق با پوشش تنک بوده که این مناطق در طول دوره مطالعه ۷۷/۱۵۸۵ کیلومترمربع افزایش مساحت داشته اند. همچنین مناطق با پوشش متراکم نیز در طی سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۰ افزایش مساحت داشته اند؛ بنابراین باتوجه به نتایج به دست آمده باید توجه بیش تری به پایداری و توسعه اراضی پوشش گیاهی صورت بگیرد و از تخریب این مناطق جلوگیری کرد زیرا حیات اکوسیستم وابسته به پوشش گیاهی است.

NDVI، تصاویر ماهواره ای، پوشش گیاهی، سد گتوند.