حمیدرضا پاشازانوس - دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه تاریخ و ایرانشناسی

نیمه نخست سده ششم میلادی، شمال چین عرصه نزاع های درونی خاندان وی بود و در جنوب، دوره ای از صلح و آرامش برقرار بود. خاندان لیان در طی سال های ۵۰۲ – ۵۵۷ بر بخش بزرگی از جنوب چین حکومت می کرد و پایتخت آن ها میزبان راهبان و بازرگانان خارجی شده بود. در این دوره منابع تاریخی لیان، اطلاعاتی مهمی از مناسبات چین و ایران در دوره ساسانی در اختیار ما می گذارند. علاوه بر لیان شو که گزارش هایی از ارسال سفیر توسط شاه پارس به دربار لیان در سال های ۵۳۰، ۵۳۳ و ۵۳۵ ارائه می دهد، لیان جی گون تو(Liang Zhigongtu) حاوی پرتره از سفیر پارس و کتیبه ای در مورد پارس و سفیر آن است که بسیار جالب است. در این آثار برای نخستین بار اطلاعاتی از نام بنیانگذار سلسله ساسانی و شاهزاده-ای موسوم به کی تو آورده شده است که در نوع خود منحصر به فرد است. با توجه به اهمیت این منابع و ناشناخته ماندن آنها، مقاله حاضر سعی دارد تا به روش تحلیلی-توصیفی اطلاعات آنها را با یکدیگر مقایسه و بررسی کند. همچنین درحالیکه خسرو انوشیروان در واپسین سال های حکومت قباد ساسانی عملا اداره کننده کشور بود، تطبیق کتیبه فوق با متون پهلوی و اسلامی گویای این است که شاهزاده « کی تو » در کتیبه جی گون تو همان خسرو اول است.

ساسانیان, چین, لیان, لیان شو, جی گون تو