علی اکبر جعفری - دانشگاه اصفهان
اصغر فروغی ابری - دانشگاه اصفهان
محسن شانه ای - دانشگاه اصفهان

دوره صفویه به واسطه ایجاد تغییر در نگرش دینی یکی از مهم ترین ادوار تاریخی است. در این مقاله به بررسی مقدماتی وضعیت روستائیان به مثابه یکی از گروه های فرودست در دوران صفویه از بعد اقتصادی خواهیم پرداخت. روستائیان در دوران صفویه یکی از مهم ترین گروه های اجتماعی برای تامین نیازهای ملی دولت مرکزی بودند. این تامین مالی دولت مرکزی توسط روستائیان به واسطه مالیاتی خاصی بوده است که همواره از دوران قبل از اسلام بر زمین های کشاورزی توسط دولت ها بسته می شده است؛ اما در دوران صفویه این مالیات به همراه دو نوع اضافه ستانی دیگر وضعیت جدیدی را برای روستائیان به همراه آورد. هدف اصلی این نوشتار روشن ساختن معنا و مفهوم سه اصطلاح مالیاتی رایج در این دوره و تاثیر آن بر زندگی اقتصادی روستائیان است. در این نوشتار از روش توصیفی تحلیلی برای بررسی وضعیت اقتصادی حاکم بر روستاهای زمان صفویه استفاده گردیده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که نحوه ی مالیات دستگاه مالیاتی صفویه از روستائیان به صورتی بوده است که بیش از این که مالیات صورت بگیرد اضافه ستانی بوده است و روستائیان که به واسطه این اضافه ستانی های هرساله تحت فشار بوده اند با انواع روش ها سعی می کردند از این فشار مضاعف بکاهند.

روستائیان, نظام مالیاتی, مالوجهات, تسعیر, طرح, صفویه