مصطفی لعل شاطری - کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی از دانشگاه فردوسی مشهد
عباس سرافرازی - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
هادی وکیلی - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد

دوره ی قاجار یکی از مهم ترین مقاطع هنری ایران محسوب می گردد، چراکه تاثیر پذیری از هنر غرب به ویژه در نقاشی به صورت محسوسی بروز یافت. با وجود اینکه هنر نقاشی در دوره­ی قاجار تا حد زیادی بر اساس بنیادهای هنری عصر صفوی استوار شده بود، در برابر وجوه متنوع هنر غرب که تا حد بسیار زیادی به صورت ظاهری دریافت می­گردید، تحت تاثیر قرار گرفت. در این بین تلاش هم­زمان و درعین حال متناقض برای تقلید از سنت­های درباری و متعاقبا دستاوردهای غربی آغاز شد که نتیجه آن نه تنها بازگشت صحیح و مستقل به روش های سنتی نبود، بلکه هنرمندان و حامیان آنان نیز در فراگیری صحیح و کامل دستاوردهای غربی نیز چندان موفقیتی به دست نیاوردند و صرفا نمود بصری آن به صورت التقاطی سطحی در آثار هنری و ثمره ی آن کاهش تدریجی اسلوب ایرانی و گرته برداری از آثار نقاشان رنسانس از سوی هنرمندان ایرانی و ایجاد سبک­هایی تلفیقی به ویژه در عصر ناصری بود. پژوهش حاضر بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر تحقیقات جدید به بررسی روند نفوذ سبک­های غربی در نقاشی ایران از ابتدای دوره قاجار (۱۲۱۰ق/ ۱۷۹۵م.) تا پایان عصر حکومت ناصرالدین­شاه (۱۳۱۳ق/ ۱۸۹۵م.) و متعاقبا رویکرد پادشاهان قاجار و نقاشان درباری پرداخته و آن را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.

دوره قاجار, فتحعلی شاه, محمد شاه, عصرناصری, نقاشی, هنر غرب