تنش خشکی عامل مهم پیش آمودگی گیاهان برای بروز و شیوع بیماری های نوظهور و راه های پیشگیری

در دو دهه اخیر عارضه های متعدد تحت عناوین زوال، خشکیدگی، سیندروم و بیماری کمپلکس چندعاملی، در سطوح وسیع در محصولات زراعی و باغی در ایران بروز پیدا کرده و جزء اولویت ها و سیاست گذاری تحقیقات کشور قرار گرفته است. مهم ترین تنش غیرزنده در عرصه کشاورزی دنیا تنش خشکی است و زمینه بروز این بیماری های نوپدید، اثرات تغییر شرایط اقلیمی به ویژه تنشخشکی و کم آبی ارزیابی شده است. از مهم ترین این نوع عارضه ها در کشور، بیماری های نوپدید زوال و خشکیدگی درختان خرما ، زوال و خشکیدگی درختان مرکبات، زوال و خشکیدگی درختان بلوط، زوال و خشکیدگی درختان مو، بیماری های فیتوپلاسمایی جاروک لیموترش، فیلودی (گل سبز) کنجد و کلزا، سیندروم سویا، عدم غلاف بندی سویا، پوسیدگی های وسیع ریشه حبوبات، و همچنین وقوع آفات و بیماری ها روی میزبان های جدید است. راهکارهایی که به کاهش تنش خشکی به محصولات کشاورزی کمک نماید می تواند به کاهش خسارت این عارضه ها منجر شود. راهبرد اصلی تحقیقات دنیا در خصوص کاهش خسارت تنش های محیطی و فاکتورهای غیرزنده بر گیاهان و محصولات کشاورزی بر کاهش حساسیت و پیش آمودگی میزبان در مقابل خسارت عوامل زنده بیمارگر اعم از قارچ، باکتری، ویروس، نماتد و فیتوپلاسما می باشد. رویکرد مهم و عملی پژوهشی بر موضوع کنترل عارضه ها و سلامت میزبان در جهت پیشگیری و تقویت میزبان از طریق ایجاد شرایط مطلوب میزبان، سوق یافته است. اقدامات پیشگیری و تقویت میزبان شامل تعدیل نیاز رطوبتی و ایجاد تعادل عناصر غذایی و تغییرات میکروبیولوژیکی در ناحیه ریزوسفر (فراگرد ریشه) گیاهان بواسطه بهره برداری از عوامل بیولوژیکی سازگار متناسب با نوع میزبان از قبیل قارچ های میکوریزی، ریزوبیوم بومی، باکتری های پیش برنده رشد گیاهی PGPR مقدور است

Keywords:

بیماری های نوپدید , تنش خشکی , پیش آمودگی , زوال , تقویت میزبان