رضا جلیلی - دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب قم
وحید سهرابی فر - هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم
رحمان بوالحسنی - هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

«معنویت گرایی مدرن» پس از پایان جنگ جهانی به مدد انسان مدرن خسته از علم­گرائی ماتریالیستی آمد تا با تغییر «زیست معنوی» به او آرامش و امید در زندگی مادی اعطا کند و دست کوتاه شده و ناتوان او را به دامن عالم فوق طبیعیات گره زند. در این میان، جنبش «عصر جدید» از شاخه ­های معنویت­ گرائی، با ارائه سازوکار «وساطت روحی» و بهره­ گیری از پیشینه تاریخی پیشامسیحی اروپا و آمریکای شمالی، مدعی داشتن طریقت باطنی و ارتباط با عالم ماوراء و تبیین آن گردید. مقاله عهده دار تبیین نسبت «شهود عرفانی و وساطت روحی ( (Channelingاست. در واقع پرسش اصلی این­ است که آیا وساطت روحی همان شهود عرفانی است؟ این انگاره که «وساطت روحی بدیل و جایگزین شهود عارفان در دنیای مدرن است» با مبانی عرفان اسلامی سازگار است؟ پس از تعریف، بیان پیشینه و انواع وساطت روحی به مقایسه و تحلیل انتقادی آن از منظر شهود عرفان اسلامی پرداخته­ ا­یم. به دلیل تمایز در غایت­ شناسی، سنجه ­شناسی و جنبه­ های معرفت­ شناسانه و هستی­ شناسانه، انگاره این­ همانی وساطت روحی با شهود، صحیح ارزیابی نمی­ شود.

معنویت گرایی جدید, باطن گرایی غربی, عصر جدید, وساطت روحی, کشف و شهود