علی امیدی - دانش آموخته دکترای جنگلداری و کارشناس سازمان جنگل ها گیلان
ایرج حسن زاد - دانشیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه
رسول یوسف پور - استادیار اقتصاد و برنامه ریزی جنگل دانشگاه فرایبورگ
محمدرضا شکوری - کارشناس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور- اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان

برای درک سازگاری به تغییرات اقلیمی در مدیریت جنگل­، نیاز است تا رویکرد عمومی ادراک و تجربه با رفتار روزانه در جهت سازگاری به تغییرات اقلیمی و روابط بین آنها بررسی شود. طبق آمار مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران ، براساس شاخص بارش-تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI) در دوره یک­ساله بمیزان ۶۲/۲ درصد و در دوره ده­ساله بمیزان ۹/۸۴ درصد از مساحت استان گیلان تحت تاثیر خشکسالی قرار دارد. این مطالعه به بررسی رابطه ادراکات و تجارب مردم در ارتباط با پدیده خشکسالی بعنوان یکی از بلایای اقلیمی با رفتار روزانه آنها از نظر سازگاری به تغییرات اقلیمی می­پردازد. با استفاده از نظریات مطرح روانشناسی دنیا، پرسشنامه­ای مطابق تئوری­های سطوح قاعده­مند (CLT) و رفتار برنامه­ریزی شده (TPB) تنظیم و بین نسل نوجوان در سطح مدارس شهرستان رودبار توزیع و پاسخ­ها دریافت شد. سپس با مدل معادله ساختاری و به روش تحلیل مسیر، ضرایب بتا و بارعاملی استاندارد به کمک نرم­افزار PLS برآورد شدند. برای متغیرهای پژوهش، روایی همگرا AVE  بزرگتر از۰/۵  و آلفای کرونباخ برای پایایی نیز بزرگتر از۰/۷  بدست آمد که گویای اعتبار و اعتماد پرسشنامه می­باشد. نتایج SEM نشان داد که تجارب خشکسالی رابطه­ای غیرمستقیم با رفتار سازگار، ولی دو متغیر پنهان تغییرات اقلیمی و ادراک صرفه­جویی آب، رابطه مستقیم با رفتار سازگار و صرفه­جویانه دارند. معنا­داری روابط مذکور از طریق آزمون  t با اطمینان ۹۵% نیز اثبات شد. وجود رابطه قوی­تر بین متغیر تغییر اقلیم نسبت به متغیر درک صرفه­جویی آب، دلالت براین موضوع دارد که تمرکز افراد روی مفاهیم انتزاعی (سطح بالای ساختار CLT) کمتر بوده، در حالی­که تمرکز آنها روی مفاهیم عینی (سطح پایین ساختار CLT)، همچون رفتارهای روزانه بیشتر است. لذا باتوجه به تاثیر تغییرات اقلیمی بر بلایای اقلیمی موجود در جنگل­های هیرکانی، می بایست به برنامه­ریزی رفتار سازگار با تغییرات اقلیمی در جهت مقابله با بلایای اقلیمی اقدام نمود.   

تغییرات اقلیمی, مدل معادله ساختاری, خشکسالی, رفتار سازگار, مدیریت جنگل