زهرا درویشی - گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
شهلا محمدزاده زرنکش - گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
شیوا صالحی - گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مقدمه: بیماران تحت همودیالیز به خاطر محدودیت ها، فشارهای روانی و کمبودهای حمایتی-اجتماعی از کیفیت زندگی پایین تری برخوردار می باشند که باید در مداخلات پرستاری به آن توجه شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر اجرای برنامه ی توانمندسازی بر کیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه انجام شده است. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون بوده و جامعه آماری آن کلیه بیماران بخش های همودیالیز بیمارستان های امام رضا (ع) و امام خمینی (ره) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در نیمه ی اول سال ۱۴۰۰ بودند. از طریق روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و بر اساس معیارهای ورود ۷۰ بیمار انتخاب و به صورت تصادفی با استفاده از جدول اعداد تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. برای گروه مداخله، ۶ جلسه ی آموزش توانمندسازی به روش بازخورد محور همراه با پیگیری یک ماهه تلفنی برگزار شد. نمونه ها قبل و بعد از مداخله، پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران کلیوی را تکمیل کردند. داده ها با نرم افزار آماری SPSS۲۱ و با استفاده از آزمون های آماری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک تفاوت آماری معنی داری نداشتند. میانگین نمرات کیفیت زندگی بیماران قبل از مداخله در گروه مداخله ۷۸/۳ ± ۱۸/۳۶ و در گروه کنترل ۹۵/۳ ± ۷۶/۳۶ بود که تفاوت آماری معنی داری نداشت (۵۴/۰=P) که بعد از مداخله در گروه مداخله به ۶۰/۳ ± ۹۳/۴۳ و در گروه کنترل به ۱۲/۴ ± ۹۸/۳۶ رسید که  این تفاوت در گروه مداخله معنی دار بود و کیفیت زندگی ارتقا یافت (۰۰۱/۰P<). نتیجه گیری: اجرای برنامه ی توانمندسازی به روش آموزش بازخورد محور و پیگیری تلفنی جهت رفع ابهامات و تثبیت یادگیری می تواند در ارتقای کیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز مفید و موثر باشد لذا توصیه می شود که پرستاران در آموزش های خود ضمن توانمندنمودن بیماران حتما از صحت مطالب آموخته شده بازخورد بگیرند.

Empowerment, quality of life, patient, hemodialysis, توانمندسازی, کیفیت زندگی, بیمار, همودیالیز