منوچهر تشکری - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز
محمد رضا صالحی مازندرانی - زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
کاظم جعفری نیک - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

حسن­ طلب، از آرایه های ادبی است که نیاز و خواسته ای را با شیوه ی نیکو و اثرگذار برای شنونده ی خویش بیان می نماید؛ این آرایه ادبی­ به­ عنوان یک­ متغیر در بدیع معنوی، بر پایه ی نیاز، نوع تقاضا و  جایگاه مخاطب، به­گونه­های متفاوتی در قالب­های شعری پدیدار می­گردد و در مرکز آن  طلب به ­عنوان یک سخن هدفمند نمود دارد. اجزای سازنده ی بافت شعر، همچون واژگان و ­زبان، تصویر،آهنگ کلام، عاطفه، لحن و جایگاه سخن که موجب حسن آن می شوند، با تاثیرپذیری از عواملی مانند شخصیت شاعر، سبک شعری، نوع مخاطب، مطلوب یا خواسته ی شاعر، شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حاکم برجامعه­ای­ که شاعر درآن زندگی می­کند، سبب بیان طلب می­شوند؛ این نکته در تعاریف کتاب­های پیشین بدیع و بلاغت نیامده است. این مقاله با بررسی، نقد و تحلیل تعاریف موجود درمنابع بلاغی، بر پایه ی شیوه­های استفاده ی شاعران ازحسن طلب، تعریفی نوین  با دیدگاهی تازه، از این آرایه، ارائه کرده است.       

واژه­های کلیدی: سخن­ادبی, بدیع, حسن­طلب, نیاز, مخاطب­خاص