نجمه ضیائی قهنویه - گروه کشاورزی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران
فرود بذرافشان - گروه کشاورزی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران
داوود افیونی - بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،
امید علیزاده - گروه شناسایی و مبارزه با علف‏های هرز، دانشکده کشاورزی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
مهدی زارع - گروه کشاورزی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران

تاریخ مناسب کاشت گیاه مادری میتواند سبب بهبود جوانه‎زنی و رشد بذور حاصل از این گیاهان ‎شود. این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده با سه تکرار و در دو سال ۹۶-۱۳۹۵ و ۹۷-۱۳۹۶ انجام گردید. عامل اصلی سه تاریخ کاشت (۲۰ مهر، ۲۰ آبان و ۲۰ آذر به عنوان تاریخ کاشت های زودهنگام، معمولی و تاخیری) و عامل فرعی ارقام گندم (زارع و حیدری با عادت رشد زمستانه، پیشگام و الوند با عادت رشد بینابین و سیروان و پیشتاز با عادت رشد بهاره) بود. نتایج آزمون استاندارد جوانهزنی بذرهای حاصل از این پژوهش نشان داد که در تاریخ کاشت ۲۰ مهر بیشترین وزن هزار دانه و فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز در ارقام با عادت رشد زمستانه به دست آمد. ر تاخیر در کاشت به دلیل افزایش هدایت الکتریکی سبب کاهش معنیدار درصد و سرعت جوانهزنی به ویژه در ارقام با تیپ رشد زمستانه شد. به نظر میرسد تاخیر در کاشت در ارقام زمستانه از طریق افزایش هدایت الکتریکی توانسته فعالیت آنزیمهای دخیل در جوانهزنی فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین سرمای زمستانه در تاریخ کاشت ۲۰ مهر در ارقام با تیپ رشد بهاره موجب شده است که گیاهچه ضعیفتری تولید کند. اما در تاریخ کاشت ۲۰ آذر وزن خشک گیاهچه در ارقام با تیپ رشد بینابین و بهاره نسبت به ارقام زمستانه بیشتر بود. در مجموع تاخیر در کاشت سبب کاهش معنیدار درصد و سرعت جوانهزنی ارقام با تیپ رشد زمستانه شده است. بنابراین در کشت تاخیری استفاده از ارقام بینابین و بهاره قابل توصیه میباشد.

تیپ رشد, درصد جوانهزنی, وزن هزار دانه, هدایت الکتریکی