فریبا مهری تلیابی - دانشجوی دکتری اقتصاد توسعه دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا- همدان
محمد حسن فطرس - استاد دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا- همدان
محمد مولائی - دانشیار دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا
سیداحسان حسینی روست - استادیار دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا

این پژوهش نشان می دهد بخش عظیمی از این امر به علت نادیده گرفتن شکاف فناوری بین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته است. چرا که رفاه در کشورهای درحال توسعه به شدت تحت تاثیر واردات فناوری از کشورهای توسعه یافته قرار می گیرد. مطالعه حاضر به بررسی اثر سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر رفاه کشورهای تحریم شده طی دوره زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ با استفاده از روش اقتصاد سنجی پانل دیتا پرداخته است. نتایج نشان داد که اثر متقابل سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر سرمایه انسانی تاثیر مثبت و معناداری بر شاخص رفاه اجتماعی سن دارد و یک درصد افزایش در اثر متقابل سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر سرمایه انسانی منجر به ۱۰ درصد افزایش در شاخص رفاه اجتماعی سن می گردد. همچنین مخارج دولت، درآمد سرانه و شاخص قیمت مصرف کننده تاثیر مثبت و معناداری بر شاخص رفاه اجتماعی سن دارد و هر یک درصد افزایش این متغیرها به ترتیب منجر به ۹، ۹۴ و ۱۹ درصد افزایش در شاخص رفاه اجتماعی سن می گردد. متغیر مجازی تحریم ارتباط منفی با شاخص رفاه اجتماعی سن دارد که البته ضریب آن معنادار نیست. با توجه به نتایج پژوهش به سیاستمداران توصیه می شود زمینه جذب سرریز تحقیق و توسعه خارجی را فراهم و با استفاده از انباشت سرریز تحقیق و توسعه خارجی و سرمایه انسانی در جهت افزایش رفاه اجتماعی جوامع بکوشند.

شاخص رفاه اجتماعی, سرریز تحقیق و توسعه خارجی, واردات کالاها و نهاده های واسطه ای, تحریم