زهره ذبیحی مداح - گروه علوم اجتماعی ، جامعه شناسی فرهنگی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران
حسین آقاجانی مرساء - دانشیار گروه علوم اجتماعی، جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
علی پژهان - استادیار گروه علوم اجتماعی، جمعیت شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

در سال­های اخیر پدیده­ی سالمندی به دلایل افزایش جمعیت سالمندان و دگرگونی­ها در زندگی جمعی و فردی به یک مسئله­ی اجتماعی تبدیل گشته است. فرهنگ زیستن سالمندان و این گروه از جامعه، تمامی جنبه­های واقعیات درونی و بیرونی (ذهنی – عینی) زندگی آنان را در برمی­گیرد. هدف پژوهش، ارائه­ی راهکارها و راهبردها، در جهت تغییر و اصلاح یا بهبود وضعیت موجود سالمندان با بررسی ساخت­های نظری (ذهنی) و موقعیت­های عملی (عینی) به صورت کاربردی بوده است. روش تحقیق، ترکیبی و طرح زاویه­بندی همگرا (­همزمان) است که شامل دو روش کیفی و کمی با اهمیت یکسان و برابر نوع داده­ها با دو دیدگاه نظری اثباتی، تفسیری و تحلیلی به درک عملی محیط زندگی سالمندان و عوامل تاثیرگذار کمک کرده است. مطالعه­ی بازاندیشانه (فراتحلیل) بخش کیفی در سه سطح مفاهیم و نظریه­ها، روش­ها، داده­ها و یافته­ها به دلیل ضرورت بررسی تفاوت­ها و تناقض­ها در یافته­های پژوهش­ها در حوزه­های علمی روان­شناسی، جامعه­شناسی و... ، برای دستیابی به نتایج کامل و جامع­تر  بوده است. همچنین در بخش کمی با آزمون فرضیه­ها با نرم افزار spss۲۳ روابط بین متغیرها  و عوامل زمینه­ای و تاثیر متغیرها را بر فرهنگ زیستن سالمندان سرای شهریار توصیف و تحلیل کرده­ایم. با توجه به تفسیر نتایج به دست آمده با مقایسه و تقابل و ترکیب یافته­های کمی و کیفی­، متغیرهای مشارکت اجتماعی با مشارکت غیرنهادی و روابط اجتماعی و خانوادگی با رابطه­ی مثبت با دیگران و رضایت از زندگی از طریق باورها ونگرش مذهبی، عوامل زمینه­ای (وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال و تحصیلات) با عامل مهم سلامت و ابعاد آن (جسمی، روانی و اجتماعی) بر فرهنگ زیستن  سالمندان تاثیر داشته و نتایج یکسانی را بیان کردند.

سالمندی, فرهنگ زیستن, بازاندیشی, سلامت اجتماعی