فرخنده امتی - مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود
ابوالقاسم قاسمی - موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور

درختان میوه دانه دار به خصوص درختان سیب سطح زیر کشت قابل توجهی در استان سمنان داشته که بیماری آتشک با عامل Erwinia amylovora خسارت جبران ناپذیری به این محصولات وارد می کند. به منظور بررسی نقش حشرات، شانکرها و میزبانهای ثانویه در ایجاد بیماری آتشک طی فصول مختلف سالهای 87-1385 چند باغ در مناطق مختلف استان انتخاب و از اندامهای مختلف درختان، خاک، علفهای هرز و حشرات گرده افشان نمونه برداری شد و همچنین جمعیت باکتری عامل بیماری با استفاده از محیط غذایی SNA در سطح گل تعیین شد. نتایج نشان داد که جمعیت اپی فیتی (cfu / flower) 106-103×3 باکتری در سطح گل درختان گلابی و تعداد 107×7/1-106×3 باکتری از هر گل درختان به، منجر به ظهور بلایت شکوفه در شرایط روزهای نسبتا معتدل و بارانی فصل بهارگردید. در بین درختان دانه دار بالاترین شدت و درصد آلودگی بترتیب مربوط به درختان به، گلابی و سیب بود. نقش اندامهای مختلف در بقای عامل بیماری تحت تاثیر شرایط اقلیمی و میزبان بود بطوریکه کلیه اندامهای درختان به و در میان آنها شانکرهای روی تنه و شاخه های اصلی درختان به، بیشترین میزان آلودگی (39% ) را دارا بودند. خاک در بقاء باکتری عامل بیماری نقشی نداشته، علف هرز یونجه به عنوان میزبان اپی فیتی و زنبور عسل بعنوان عامل اصلی انتشار عامل بیماری شناخته شدند. در این بررسی از درختان هسته دار موجود در باغ باکتری عامل بیماری آتشک جداسازی نگردید. همچنین اندامهای مختلف میزبان توان نگهداری آلودگی را تا فصل رشد بعدی داشته که نقش مهمی در انتشار بیماری از سالی به سال دیگردارد.

آتشک، به، سیب، گلابی، ناقلین