فاتح رحمانی - دانشگاه کردستان
محمدهادی مرادی - دانشگاه علامه طباطبایی تهران
فرزین رضایی - علوم پزشکی کردستان

همراه با جست وجوی درک عمیق متون ادبی و فهم اهدافی که پدیدآورندگان آن ها دنبال کرده اند، بررسی متون ادبی با هدف افزایش شناخت عوامل موثر در شکل گیری آن (از جمله، عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، بین شخصی و عوامل درونی یا روان شناختی)، به طور روزافزونی مورد توجه قرار گرفته است که مبین ارزش فزاینده ی آن هاست. بررسی روان پویشی آثار ادبی، مورد رغبت بسیاری از محققان است. اما در ادبیات فارسی، شاید بیش ترین بررسی از این نوع، با استناد به آثار یونگ انجام گرفته است. در صورتی که بررسی روان تحلیلی متون ادبی، به گستره ی بسیار وسیع تری از یافته های بالینی روان شناسان تحلیل گر اشاره دارد. پژوهش حاضر از زوایای دیگری به تحلیل روان پویشی گلستان سعدی، به عنوان یک اثر معروف در ادبیات فارسی، پرداخته است. با توجه به دشواری قراردادن گستره ی وسیع تحلیل اثر ادبی ظریف و پیچیده ای مانند گلستان در یک مقاله، گزیده هایی از این اثر به عنوان بخش هایی مهم، مورد بررسی قرار می گیرند. حداقل، چهار مدل تفسیری برای گلستان قابل تامل است. این مدل ها، مستقیم، انعکاسی، مخاطب­محور و ترکیبی هستند. دیدگاه های روان­تحلیلی به گلستان نیز می­توانند متمرکز بر محتواها یا فرایندهای قابل دستیابی در آن باشد. همچنین، می توان هریک از باب ها را تحلیل موضوعی کرد. دستیابی به تحلیل هایی از کل کتاب، کار بسیار دشوار، اما ارزشمندی است. اساس گلستان بر چشم انداز به زندگی استوار است که حضور پدیده ی مرگ در آن بسیار پررنگ است. به­طور کلی، می­توان مفاهیم مهمی مانند انحلال تعارض های روان شناختی یا تحول روان شناختی را از خلال این کتاب دریافت.  

۱. گلستان, ۲. سعدی, ۳. روان تحلیل گری, ۳. ناهشیاری