مینا حمیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی دانشگاه گیل
علیرضا معرفت - عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه زنجان
علی اکبر عبادی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور، گیلان
سالار جمالی - عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه گیلان

بیماری آتشک با عامل باکتریایی Erwinia amylovora یکی از مهمترین بیماری های درختان میوه دانه دار در سراسر دنیا و از جمله در کشور ایران محسوب می گردد. تا حدود یک دهه قبل باکتری عامل بیماری همگن شناخته می شد بطوریکه کلیه جدایه های این باکتری از مناطق و گیاهان میزبان متفاوت، یکسان در نظر گرفته می شدند. طی چند سال اخیر با پیشرفت در تکنیکهای مبتنی بر polymerase chain reaction (PCR) و طی مطالعات محدودی در سایر کشورها، ناهمگن بودن این باکتری ثابت و تنوع ژنتیکی در جمعیت آن بررسی شده است. مطالعات محدود انجام شده در ایران با استفاده از آزمونهای بیوشیمیائی، سرولوژیکی و حتی روش random amplified polymorphic DNA (RAPD) قادر به تعیین تنوع فنوتیپی، سرولوژیکی و یا ژنتیکی بین جدایه ها نبوده است. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 55 جدایه از میزبان ها و مناطق مختلف کشور با تکنیک amplified fragment length polymorphism (AFLP) بررسی گردید. بدین منظور از 12 پرایمر و آداپتور اختصاصی استفاده شد. نقوش باندی محصول هر PCR روی ژل آگاروز بررسی و با هم مقایسه گردید. تجزیه خوشه ای داده های مربوط به هر پرایمر با برنامهNTSYS-pc ، بیانگر وجود تنوع بین جدایه ها بود. بعلاوه قدرت پرایمرها در تفکیک جدایه ها متفاوت بود. بر اساس دندروگرام حاصل از تلفیق نتایج 12 پرایمر، جدایه ها در هفت گروه اصلی قرار گرفتند که هر گروه شامل زیر گروه هایی بود که تنوع را بر اساس منطقه و میزبان ارائه میدادند. این اولین گزارش از تعیین تنوع ژنتیکی بین جدایه های E. amylovora در ایران است.

آتشک، تنوع ژنتیکی،Erwinia amylovora ، AFLP