مهدی خلیل آزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، مجتمع دانشگاهی هوادریا
محمدرضا خلیل آبادی - استادیار، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، مجتمع دانشگاهی هوادریا

امروزه با افزایش فعالیت های انسان در آبهای آزاد و اقیانوس ها میزان صوت های زیر آب به شدت افزایش یافته است. یکی از این موارد صوتهای ناشی از انفجارهای زیر آب به منظور انجام فعالیتهای اکتشاف، ساخت و ساز، تخریب و فعالیت های نظامی و ... می باشد که به صورت قابل توجهی در حال افزایش می باشد. در این مقاله نتایج پژوهشهای میدانی مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است. در این پژوهشها پس از قرارگرفتن ماهی ها درمعرض انفجار، ارتباط بین پارامترهای آکوستیکی و اثرات فیزیکی مشاهده و مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج اولیه بدست آمده مهمترین آسیب وارد شده به ماهیها در اثر امواج انفجاری مربوط به پارگی مثانه شنا و کلیه ها می باشد. نکته جالب استخراج شده از نتایج این تستهای میدانی این است که بر خلاف انتظار این دو آسیب وابستگی غیریکنواخت به فاصله از محل انفجار در آب نسبتا کم عمق را نشان می دهند، بطوریکه با افزایش فاصله ابتدا درصد این آسیب ها کاهش و سپس با دور شدن از منبع دوباره افزایش یافته است و بعد از آن با افزایش بیشتر فاصله این آسیبها شروع به کاهش نموده است. با مطالعه و بررسی نحوه انتشار موج در زیر آب به این نتیجه میتوان رسید که احتمالا این امر ناشی از مسیر موجبری صوت در زیر آب و انعکاس از کف و سطح دریا می باشد.

انفجار زیر آب، ماهی ساردین، صوت، فشار آکوستیکی