رسول نوری آرا - کارشناس اداره کل هواشناسی استان لرستان
بهلول علیجانی - عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی
زینب اکبری - معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی استان لرستان
بهروز مرادپور - مدیر کل اداره کل هواشناسی استان لرستان

فراوانی وقوع رخدادهای اقلیمی در سطح جهان نشان میدهد که آب و هوا وارد فاز جدیدی از فعالیتهای خود شده است که می توان اینها را نشانه سیکل جدیدی دانست. در پژوهش حاضر به بررسی سینوپتیکی بر روی عملکرد سامانه بارشی فوق سنگین دی ۹۸ پرداختهایم. به همین با استفاده از پایگاه دادهای NCEP/NCAR به تجزیه و تحلیل لایه های مختلف جو پرداختهایم. نتایج حاصل از این بررسیها نشان داد که با توجه به قرارگیری پربندهای پرفشار در اطراف ایران و قرارگیری مراکز کم فشار برروی پهنه مطالعاتی شیو فشاری شدیدی به وجود آمده است ارتفاع ژئوپتانسیل سطح ۵۰۰ هکتوپاسکال فرودی عمیق در راستای شمال شرق – جنوب غرب برروی ایران قرار گرفته و هسته ناوه کاملا خلیج فارس را دربر گرفته است که منطقه مورد مطالعه درجلو ناوه که با هوای گرم و مرطوب واگرا شده قرار گرفته است. این عمیق شدن چرخند و نفوذ ناوه تا عرضهای پایین، ریزش هوای سرد را باعث شده که در ادامه باعث تقویت ناوه موثر بر بارش ابرسنگین در روز ۲۱ دی ماه ۱۳۹۸ شده است. حداکثر فرارفت هوای گرم و مرطوب در جلو ناوه از روی دریای سرخ است. جریان واچرخند با حرکت ساعتگرد که برروی دریای عرب مستقر است سبب انتقال هوای گرم و مرطوب منابع آبی جنوب در منطقه شده است. به عبارت دیگر نحوه قرارگیری پرارتفاع عربستان سبب شده تا رطوبت سطحی با حرکات قائم بالا سو به ترازهای بالاتر برسد. این شرایط تقویت و تشدید بارشهای سیل آسای منطقه در دی ۱۳۹۸را به خوبی نشان میدهد.

بارش سنگین، ژئوپتانسیل، امگا، چرخند، قشم