مسعود صفایی پور - Professor of Geography and Urban Planning, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
علیرضا پرویزیان - PhD Student in Geography and Urban Planning, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran

زمینه و هدف: بلایای اتفاق افتاده در سالیان اخیر بیانگر این موضوع است که جوامع و افراد به صورت فزاینده ای آسیب­پذیرتر شده و ریسک­ها نیز افزایش یافته اند. بااین حال، کاهش ریسک و آسیب­پذیری اغلب تا بعد از وقوع سوانح نادیده انگاشته می­شوند در پژوهش حاضر سعی شده نمای آسیب­پذیری محله کیانپارس کلان شهر اهواز و میزان تلفات انسانی در زمان وقوع زلزله احتمالی پیش بینی و در راستای هدف اصلی این پژوهش بررسی گردد. روش: این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی و به لحاظ روش اجرا، توصیفی-تحلیلی محسوب می­شود، داده­های نظری پژوهش به روش کتابخانه­ای جمع­آوری و پس از استخراج شاخص­ها، تحلیل مکانی هر شاخص­ با استفاده از مدل FAlM  و  تحلیل­های نرم­افزار GIS و Geoda به دست آمد. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان می دهد که در سناریوی تخریب سبک ۳۵ نفر مرگ، ۲۶۳۸ نفر مجروح بستری، ۴۵۰۹ نفر مجروح سرپایی  و ۳۹۵۸۰ نفر سالم می­باشند. در سناریوی تخریب متوسط ۹۷۰ نفر مرگ، ۴۵۰۹ نفر مجروح بستری، ۷۳۱۴ نفر مجروح سرپایی  و ۳۳۹۶۹ نفر سالم می­باشند. در سناریوی تخریب سنگین ۶۰۷۹ نفر مرگ، ۷۹۵۰ نفر مجروح بستری، ۱۰۷۵۵ نفر مجروح سرپایی  و ۲۱۹۷۸ نفر سالم می­باشند. در سناریوی تخریب خیلی سنگین ۷۴۸۲ نفر مرگ، ۱۰۲۸۸ نفر مجروح بستری، ۱۳۰۹۳ نفر مجروح سرپایی  و ۱۵۸۹۹ نفر سالم می­باشند. همچنین در سناریو تخریب کامل ۱۹۱۷۲ نفر مرگ، ۷۴۸۲ نفر مجروح بستری، ۹۸۲۰ نفر مجروح سرپایی  و ۱۰۲۸۸ نفر سالم می­باشند. نتیجه گیری: در این تحقیق به این نتیجه دست یافتیم که می­توان با استفاده از شاخص­های تحقیق، میزان آسیب­پذیری در برابر زلزله را محاسبه و بر مبنای اولویت­بندی مدیریت بحران اقدامات کنترلی در جهت کاهش اثرات زلزله انجام داد. اگرچه در صورت وقوع زلزله بخش مرکزی محله کیانپارس آسیب­پذیری بیشتری دارد، ولی در مجموع می­توان نتیجه گرفت که استفاده از مدل ترکیبی FAlM  علاوه بر ارزیابی آسیب­پذیری کالبدی در بخش­های مختلف یک منطقه، می­تواند اطلاعات مفیدی را از وضعیت حین، قبل و بعد از وقوع یک بحران جهت آسیب­شناسی امداد و نجات محیطی ارائه دهد.

Vulnerability, Earthquake, Human casualties, Kianpars neighborhood of Ahvaz metropolis, آسیب پذیری, زلزله, تلفات انسانی, سناریو, محله کیانپارس کلان شهر اهواز