زهرا اردکانی فرد - دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، گروه مطالعات ارتباطی، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی
حسین پاکدهی - دانشیار گروه مطالعات ارتباطی، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

ایده برند کشور به معنای ایجاد نام یا نماد مشخص است که برای ایجاد تمایز میان یک کشور از کشورهای دیگر در نظر گرفته شده است. ایجاد برند ملی می ­تواند در اهداف بلندمدت دیپلماسی عمومی و برای منافع ملی کشور استفاده شود. برند ملی علاوه بر سیاست های داخلی و خارجی، مردم، میراث فرهنگی، گردشگری و برند صادراتی یک کشور، از طریق رسانه ها نیز می ­تواند ساخته شود و در سطح بین المللی عرضه شود. دیپلماسی رسانه ­ای به عنوان حوزه تازه ­ای در دیپلماسی عمومی، می­ تواند در ساخته شدن برند ملی یک کشور نقش موثری را ایفا کند. به همین دلیل، این تحقیق به دنبال توصیف برند ملی ایران و ویژگی­ های آن در سایت های اینترنتی دو شبکه برون­مرزی العالم و پرس ­تی­ وی است. بر این اساس، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی ۱۰۷ خبر از سایت شبکه العالم و ۸۰ خبر از سایت شبکه پرس­ تی ­وی در بازه زمانی ۱۸ تا ۳۰ آگوست ۲۰۲۰ تحلیل شده است. یافته ­های تحقیق نشان می­ دهد برند ملی در دیپلماسی رسانه­ ای ایران در شبکه های برون مرزی تصویر کشوری دارای استقلال، امنیت داخلی و دفاعی، همراه با نهادهای بین المللی، در تقابل با آمریکا و با اقتصادی متکی بر منابع طبیعی می باشد. نکته قابل توجه در تصویر برند ملی ایران در حجم نمونه مورد بررسی، کم توجهی به مولفه های مهمی مانند گردشگری، میراث فرهنگی، مشاهیر، فرهنگ و سرمایه­ گذاری است.

برند ملی, دیپلماسی عمومی, دیپلماسی رسانه ای, العالم, پرس تی وی