سید محمد حسینی معصوم - Associate Professor, Department of Linguistics, Payame Noor University, Tehran, Iran
محبوبه یار - M.A in Linguistics, Payame Noor University, Tehran, Iran

دیرآموز دانشآموزی است که توانایی یادگیری مهارت های تحصیلی ضروری را دارد، ولی میزان و عمق یادگیری وی نسبت به متوسط همسالانش کم تر است. دانشآموزان دیرآموز در یادگیری زبان و خواندن و نوشتن مشکلات زیادی دارند. هدف این تحقیق ارائه راهکاری جدید برمبنای نظریههای زبان شناسی و روان شناسی زبان برای افزایش رشد شناخت زبانی این کودکان است. به این منظور، سعی شد با استفاده از تکنیک کلواژههای تصویری با روشی ابداعی، از تمام حواس کودک در یادگیری او استفاده شود. دادههای این تحقیق به صورت میدانی و موردی از دختری سیزده ساله و دیرآموز ساکن مشهد جمعآوری شده است. برنامه پیشنهادی آموزشی در این تحقیق شامل چهار مرحله است. در مرحله اول با استفاده از فلشکارتهای کلواژههای تصویری و با استفاده از حواس دیداری و شنیداری کودک، بر روی مهارت خواندن کار شد. در مرحله دوم، تاکید بر معنا و زنجیره معنایی کلمات بود. در مرحله سوم با داستانهای کوتاهی سعی شد درک مطلب کودک تقویت شود. در مرحله چهارم که مرحله کاربردشناسی است، کودک توانایی ساخت جملات با معنی و داستانهای کوتاه را بهدست آورد. برای پیشآزمون و پسآزمون از آزمون رشد زبان (TOLD) استفاده شده است. نتایج به دستآمده نشان میدهد تکنیک کلواژههای تصویری بر روی رشد شناخت زبانی کودک دیرآموز موثر است و به جز تقلید جمله در تمام خردهآزمونهای دیگر زبانی، کودک رشدی بین ۱۸ تا ۶۶ را نشان میدهد. این شیوه، به خصوص، گنجینه واژگان و درک مطلب او را افزایش داده است تا جایی که کودک میتواند داستان کوتاه معنیداری را بسازد.  

Keywords: Total Image Word Technique, Borderline intelligence, Linguistic recognition, Linguistics, Psycholinguistics, تکنیک کل واژه های تصویری, کودکان دیرآموز, شناخت زبانی, زبان شناسی, روان شناسی زبان.