محمد حسن زاده - دانشگاه تربیت مدرس
فائزه اسکندری - دانشگاه تربیت مدرس

هدف: پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی قابلیت جست وجوی نرم­افزارهای علوم اسلامی شهر قم در  سه حوزه قرآن، حدیث، فقه و احکام بر اساس معیارهای استخراج شده از منابع معتبر انگلیسی و فارسی است. روش: این پژوهش به روش ارزیابانه و با استفاده از ۹۱ گویه در دو بخش خصیصه­های جست وجو و ویژگی های مربوط به نتایج جست وجو صورت گرفته است. ابزار استفاده شده در این پژوهش، سیاهه وارسی محقق ساخته بوده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت نرم­افزارهای علوم اسلامی شهر قم از نظر رعایت گویه­های مربوط به جست وجو در مقیاس لیکرت ضعیف (۰۱/۲) است. برترین نرم­افزارها در دسته­های قرآن، حدیث، فقه و احکام از نظر قابلیت­های جست وجوی آنها به ترتیب جامع­التفاسیر نور، معجم موضوعی بحارالانوار و نورالفقاهه ۳، و ضعیف­ترین نرم­افزارها در این دسته­بندی به ترتیب ترنم وحی، معجم احادیث الامام المهدی (عج) و رساله بود. امتیاز قابلیت­ جست وجوی نرم افزارها در مقیاس لیکرت پایین­تر از امتیاز حداکثری، یعنی امتیاز کامل ارزیابی بود. میانگین کل امتیاز به دست آمده از ارزیابی­ها در موضوعات سه گانه با یکدیگر یکسان نبودند. نرم­افزارهای حدیث از قدرت جست وجوی بالاتری نسبت به نرم­افزارهای قرآن و فقه و احکام برخوردار بودند. بین محصولات مختلف سازمان­های تولیدکننده نرم­افزارهای علوم اسلامی از نظر قابلیت­های جست وجو تفاوت معناداری وجود داشت. اصالت/ارزش: توجه به نرم افزارهای اسلامی به تفکیک سه حوزه قرآن، حدیث و فقه در مقاله حاضر، این مقاله را نسبت به سایر نوشتارهای موجود در این حوزه ممتاز کرده است. تاکید بر جامعیت سیاهه ارزیابی و تحلیل چندبعدی یافته ها نیز از جمله موارد نشان دهنده اصالت این مقاله محسوب می شود.  

Search Capability, Software, Islamic sciences, Quran, Hadith, Fiqh, Ahkam, Qom, قابلیت های جست وجو, نرم افزارهای علوم اسلامی, قرآن, حدیث, فقه و احکام, قم.