اثر تراکم گیاهی بر عملکرد دانه و خصوصیات مرفوفیزیولوژیک سه ژنوتیپ آفتابگردان در شرایط دیم و آبی استان گلستان

به منظور تعیین تراکم مطلوب بوته سه رقم آفتابگردان، طی سال 1388 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در شرایط دیم و آبی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه رقم فرخ، آذرگل و CMSG6 x R- 43 از ارقام هیبرید روغنی، و چهار فاصله بوته 20، 25، 3/33 و50 سانتی متر در روی ردیف های کاشت به فاصله ردیف ثابت 50 سانتی متر بود که به ترتیب تراکم های 10، 8، 6 و 4 بوته در مترمربع را ایجاد کرد. در این آزمایش تعداد روز تا پایان گلدهی، تعداد برگ، شاخص زایشی و تعداد دانه پر اندازه گیری شد. نتایج حاصل از داده های مورد بررسی نشان داد که از بین صفات اندازه گیری شده اثر ساده رقم و تراکم بر تمامی صفات مورد بررسی به جز اثر تراکم بر صفت تعداد برگ در بوته و شاخص زایشی در شرایط آبی معنی دار شده است. همچنین اثر متقابل رقم و تراکم تنها بر صفت تعداد روز تا پایان گلدهی و شاخص زایشی در سطح احتمال یک درصد در شرایط آبی و دیم معنی دار بود. تعداد برگ در بوته بیشترین همبستگی را با تعداد دانه پر در طبق در شرایط آبی و دیم به ترتیب با (**58/0=r) و (**53/0=r) نشان داد. در مجموع نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تراکم 4 بوته در مترمربع مناسبترین تراکم بوته برای بدست آوردن عملکرد مطلوب دانه در طبق برای ارقام مورد بررسی می باشد.

Keywords:

آفتابگردان , شرایط دیم و آبی , عملکرد , فاصله بوته