حمید نظرلی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
رئوف سیدشریفی - استادیاران دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
عبدالقیوم قلیپوری
جمال شریعتی - دانشجوی کارشناسی ارشدزراعت

به منظور بررسی تأثیر باکتری های محرک رشد و کود نیتروژنه بر عملکرد، درصد روغن و میزان پروتئین دانه آفتابگردان رقم مستر آزمایشی در سال زراعی 1389 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل کود نیتروژنه در سه سطح (صفر،80 و 160 کیلوگرم در هکتار) و باکتری محرک رشد در چهار سطح (عدم تلقیح، تلقیح بذور با ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلوم لیپوفروم استرین OF و سودوموناس استرین 8) بودند. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر اصلی تیمار باکتری و کود نیتروژنه بر روی عملکرد دانه، درصد روغن و میزان پروتئین در سطح احتمال یک درصد معنی دار می باشد. همچنین اثر متقابل تیمارهای مورد مطالعه اثر معنی داری (سطح 1%) روی عملکرد دانه، درصد روغن و میزان پروتئین نشان دادند. با توجه به نتایج بدست آمده در این آزمایش عملکرد دانه ترکیب تیماری N160× عدم تلقیح با باکتری و N80× ازتوباکتر اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارند. این بدان معنی است که با مصرف کم کود نیتروژنه همراه با استفاده از باکتری های محرک رشد می توان به عملکردی معادل ترکیب تیماری N160× عدم تلقیح رسید. با این عمل می توان با مصرف کم کود شیمیایی ضمن صرفه جویی در هزینه و امکان کاهش آلودگی احتمالی منابع آب زیرزمینی در اثر آبشویی نیترات، به عملکرد قابل قبولی دست پیدا نمود.

آفتابگردان، آزوسپریلیوم، ازتوباکتر، باکتری های محرک رشد، سودوموناس