حسین ایزدی - استاد گروه مدیریت سوانح طبیعی و امداد و نجات، دانشگاه جامع علمی کاربردی هلال احمر، ساری، ایران

مساله: مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای ساختمان ها و شریان های حیاتی مطابق روش های معمولی بر اساس دستورالعملبهسازی لرزه ای نیازمند انجام مطالعات جامع و نیز آزمایشات متعدد است که این امر مستلزم صرف هزینه و زمان بسیار طولانیاست. استفاده از روشی برای برآورد آسیب پذیری تقریبی و سریع سازه و با صرف هزینه اندک کمک خواهد نمود تا بتوانبه سرعت ساختمان ها را اولویت بندی نمود. سپس ساختمان هایی که فاقد هرگونه سیستم مقاوم جانبی است را سریع ا شناساییو در مورد نیاز سازه جهت انجام مطالعات کامل بهسازی و روش آن بهتر تصمیم گیری یا در اصطلاح"مدیریت سوانح طبیعی" نمود.مواد و روشها: در این مقاله سعی بر آن شده است تا با بهره مندی از روش ترکیبی" تکنیک (RVS) و مدل (AHP)، وضعیتآسیب پذیری لرزه ای ۶ ساختمان استراتژیکی شهرستان آمل به لحاظ ساختاری و مقاومت لرزهای در برابر پدیده مخربیچون"زلزله" مورد ارزیابی قرار گیرند.یافته ها: براین اساس تحقیق حاضر در دو مرحله انجام شده است. در مرحله نخست، ساختمانهای مورد مطالعه براساس ۵شاخص کلیدی مصوب در تکنیک" RVS " طبق جدول ارزش دهی کمیتی، وزنده ی شدند و با توجه به میانگین اوزان بدستآمده رتبه بندی شدند. سپس در مرحله دوم براساس مدل مفهومی درختی تحلیل سلسله مراتبی، براساس ۳ معیار اصلی وهمچنین اصل شرط معکوس در جداول ماتریسی توسط کارشناسان خبره نسبت به هم ارزشگذاری شدند که در نهایت بامحاسبه اوزان توسط نرم افزار" Expert choice " و احتساب ضریب ارزشی به پرسشنامه ها، ساختمان های (بیمارستان دولتی۱۷ شهریور، بیمارستان دولتی امام راض (ع) و سازمان شهرداری) به ترتیب با مجموع میانگین اوزان (۸۲۴ / ۱ ، ۷۴۹ / ۱ ، ۵۰۹ / ۱ )به عنوان آسیب پذیرترین ساختمان های استراتژیکی مورد مطالعه در برابر زلزله شناسایی و اولویت بندی شدند.بحث و نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان داد که ساختمان های آسیب پذیر مورد اشاره از لحاظ سازهای و غیرسازهای،موقعیت ساختگاه موجود، راه های درترسی و ساختمانهای مجاور، موقعیت استراتژیکی، حفظ کاربری و پایداری عملیاتی درسطحمطلوبی قرار نداشته و این امر در زمان وقوع پدیده های مخرب منجمله"زلزله"، باعث محتمل شدن این اماکن بلاحظ تلفاتجانی و مالی زیاد و همچنین خارج شدن از چرخه کاربری ویژه خود خواهد شد.

آسیب پذیری لرزه ای ، مقاوم سازی، بهسازی، آمل، مدیریت سوانح طبیعی، ارزیابی سریع لرزه ای RVS ، تحلیل سلسله مراتبی AHP