سکینه قاسمی صداقت - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم تغذیه، گروه تغذیه سلولی مولکولی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
غزاله اسلامیان - استادیار گروه تغذیه سلولی مولکولی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
سیده ندا کاظمی - ۳. استادیار گروه زنان و مامایی، مرکز تحقیقات پیشگیری از بیماری های زنان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
بهرام رشیدخانی - دانشیار گروه تغذیه جامعه، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
ربابه طاهری پناه - دانشیار گروه زنان و مامایی، مرکز تحقیقات سلامت مردان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
الهه نعمتی فرد - کارشناس ارشد علوم تغذیه، مرکز بهداشت غرب تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.

مقدمه: اندومتریوز، یک بیماری چندعلتی است. مطالعات محدودی در مورد رابطه عوامل تغذیه ای با اندومتریوز انجام شده است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط دریافت­های غذایی و شاخص­های تن سنجی با ابتلاء به اندومتریوز انجام شد. روش کار: این مطالعه مورد- شاهدی در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بر روی ۳۱۷ نفر از زنان ۴۹-۱۸ ساله شهر تهران انجام شد. تشخیص ابتلاء به اندومتریوز با روش لاپاراسکوپی انجام و بر این اساس افراد به دو گروه مورد (۱۰۷=n) و شاهد (۲۱۰=n) تقسیم شدند. با پرسشنامه بسامد خوراک نیمه کمی روا و پایا، شامل ۱۶۸ ماده غذایی، دریافت غذایی افراد تعیین و با نرم افزار تغذیه ای N۴ آنالیز شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۲۲) و آزمون رگرسیون لوجستیک انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: احتمال اندومتریوز برای افراد در بالاترین سهک شاخص توده بدنی به­طور معنی داری کمتر از افراد در سهک اول بود (۰۰۱/۰>p، ۹۲/۰-۲۰/۰:CI، ۵/۰=OR). در مدل تعدیل شده، احتمال اندومتریوز برای افراد در بالاترین سهک دریافت سبزی ها، میوه ها، ماهی، حبوبات، مغزدانه­های روغنی و روغن­های مایع به­طور معنی­داری کمتر از گروه دریافت کننده در سهک اول بود (۰۵ / ۰>p). در مقابل احتمال اندومتریوز برای افراد در بالاترین سهک دریافت لبنیات، گوشت قرمز، گوشت­های فرآوری شده، امعاء و احشاء، و روغن­ها و چربی­های جامد به­طور معنی­داری بیشتر از گروه دریافت کننده در سهک اول بود (۰۵/۰>p). نتیجه گیری: ارتباط معکوس و معنی داری بین دریافت سبزی ها، میوه ها، ماهی، حبوبات، مغزدانه­های روغنی و روغن­های مایع با اندومترویز مشاهده شد. دریافت لبنیات، گوشت قرمز، گوشت­های فرآوری شده، امعاء و احشاء و روغن­ها و چربی­های جامد با اندومتریوز رابطه مستقیم و معنی داری داشت.

اندومتریوز, شاخص توده بدنی, گروه­های غذایی, مواد مغذی, مطالعه مورد- شاهدی