فرزانه خواجوئی نسب - Department of Plant Sciences and Biotechnology, Faculty of Life Sciences and Biotechnology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
احمدرضا محرابیان - Department of Plant Sciences and Biotechnology, Faculty of Life Sciences and Biotechnology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
اکبر نعمتی پرشکوه - Department of Plant Sciences and Biotechnology, Faculty of Life Sciences and Biotechnology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه های گیاهی باارزش و در معرض خطر، امری ضروری در جهت حفاظت و مدیریت آن ها به شمار می آید. در این پژوهش، از مدل آنتروپی بیشینه (MaxEnt) و ۱۰ متغیر محیطی برای پیش بینی پراکنش فعلی و آینده گونه هایE. amoenum و E. italicum در پاسخ به تغییر اقلیم استفاده شد. همچنین برای پیش بینی اثر تغییر اقلیم در آینده (دهه های ۲۰۵۰ و ۲۰۷۰) از دو سناریوی اقلیمی PCR ۲.۶ و PCR ۸.۵ تحت مدل گردش عمومی CCSM۴ استفاده شد. ارزیابی صحت مدل ها بر اساس شاخص Area under the curve (AUC) بیانگر عملکرد عالی (۰/۹>) آنها است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که مهم ترین متغیرهای تاثیرگذار بر پراکنش گونه E. amoenum، شیب (۳۸/۸%)، دامنه سالیانه دما (۱۱/۵%) و میزان بارش در خشک-ترین فصل (۳۱/۹%) هستند. همچنین میزان تابش نورخورشید (۳۷/۶%)، شیب (۳۶/۴%) و دمای متوسط سردترین فصل (۱۱/۵%) از مهمترین فاکتورهای محیطی موثر بر پراکنش گونه E. italicum به شمار می آیند. به علاوه نتایج نشان می دهد که پراکنش گونه های موردمطالعه در پاسخ به تغییر اقلیم و تحت سناریوهای انتشار RCP۲.۶ و RCP۸.۵ در دهه های ۲۰۵۰ و ۲۰۷۰ کاهش خواهند یافت. بنابراین نتایج حاصل از این پژوهش بر لزوم تعیین راهبردهای حفاظتی به منظور جلوگیری از انقراض این گونه ها تاکید می نماید.   

Climate change, Maximum entropy model, Boraginaceae, Conservation, Species distribution modeling, تغییراقلیم, مدل آنتروپی بیشینه, گاوزبانیان, حفاظت, مدلسازی پراکنش گونه ای