موسی حسام - معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
کاظم ندافی - دانشگاه علوم پزشکی تهران
رامین نبی زاده - دانشگاه علوم پزشکی تهران

با توجه به رابطه تنگاتنگ بهداشت و توسعه درهمه جوامع بویژه روستاها و نیز نقش موثر جمع آوری و دفع اصولی پمساندها در ارتقا وضعیت بهداشت محیط روستاها ضرورت دارد وضعیت موجود مدیریت پسماند روستایی و عوامل موثر برارتقا شاخصهای جمع آوری ودفع پسماندهای روستاها مورد بررسی قرارگرفته و راه کارهای اجرایی آن مشخص گردد. در پژوهش حاضر وضعیت مدیریت پسماندهای 132 روستا از روستاهای دارای خانه بهداشت استان آذربایجان مورد بررسی قرارگرفته است دراین بررسی مشخص گردید که 29/5 درصد روستاهای مورد مطالعه دارای سیستم جمع آوری دفع پسماند بوده اند و نیز 59/8 درصد از روستاهای متولی مشخصی برای مدیریت پسماند ندارد دهیاری ها در 32/6 درصد روستاها متولی مدیریت پسماند روستا می باشند. تفکیک و بازیافت پسماندها تنها در 4/5 درصد روستاها وجود داشته و تنها در 3/7 درصد روستاها برنامه برای جمع آوری پسماندهای تفکیک شده وجود دارد روش دفع نهایی پسماند در بیش از 61 درصد روستاها تلنبار پسماند در سطح روستا و یا خارج از روستا می باشد در 19/7 درصد روستا ها پسماندها سوزانده می شود در 12/9 درصد روستاها دفن پسماندها بصورت غیربهداشتی انجام می شود و تنها در 6/1 درصد روستاها دفن بهداشتی پسماند وجود دارد.

پسماند، دفن بهداشتی، مدیریت پسماند، آذربایجان شرقی، روستا