مهناز مهمانپذیر - کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران.
نورعلی فرخی - دانشیار رشته سنجش و اندازه گیری، گروه سنجش و اندازه گیری ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

هدف این پژوهش مقایسه ی کارکردهای اجرایی، تنظیم هیجانی و حافظه ی کاری در دانش آموزان با و بدون اضطراب بود. روش تحقیق از نوع توصیفی-علی مقایسه ای بود. جامعه ی آماری این تحقیق شامل دانش آموزان پسر پایه ششم مقطع ابتدایی شهر ورامین در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۶ بود که نمونه ای به تعداد ۱۵۰ دانش آموز با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای (۷۵ نفر دانشآموز با اضطراب و ۷۵ دانشآموز بدون اضطراب) انتخاب و در یک طرح علی مقایسه ای شرکت کردند. هر دو گروه دانش آموزان از لحاظ بهره هوشی، تحصیلات والدین، سن و جنسیت همتاسازی شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه ی کارکردهای اجرایی کولیج (۲۰۰۲)، پرسشنامه ی تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی (۲۰۰۲)، پرسشنامه ی حافظه ی کاری دانیمن و کارپنتر (۱۹۸۰) و پرسشنامه ی اضطراب رینولدز و ریچموند (۱۹۸۷) جمع آوری گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون های تی گروه های مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که دانش آموزان با اضطراب میانگین نمره کارکرد اجرایی کمتری از دانش آموزان بدون اضطراب دارند و این تفاوت به لحاظ آماری معناداراست (۵۱/۵- =t، ۵۹=df، ۰۰۱/۰=sig). همچنین یافته ها نشان داد میانگین راهبردهای تمرکز مجدد/برنامه ریزی، ارزیابی مثبت و پذیرش (مولفه های متغیر تنظیم هیجانی) در گروه بدون اضطراب بالاتر از با اضطراب و سایر راهبردها درگروه با اضطراب بالاتر از گروه بدون اضطراب می باشد؛ و سرانجام تفاوت نمره میانگین حافظه ی کاری (۸۴/۰ =t، ۵۹=df، ۴/۰=sig) در دو گروه (دانش آموزان با وبدون اضطراب) معنادار نمی باشد. اضطراب بالا در فرد می تواند باعث ایجاد اختلال در عملکردهای اجرایی، تنظیم هیجانی و حافظه ی کاری شود و با در نظر گرفتن یافته های فوق، به نظر می رسد برای افزایش سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی دانش آموزان، آموزش کارکردهای اجرایی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان، بسیار ضروری است.

اضطراب, تنظیم شناختی هیجانی, حافظه ی کاری, کارکردهای اجرایی