ارزیابی شاخص های عملکرد و نسبت برابری زمین انواع لوبیا در کشت مخلوط ردیفی با خیارسبز

کشت مخلوط از جمله راهکارهای دستیابی به کشاورزی پایدار است. به منظور مطالعه شاخص های عملکرد و اجزای عملکرد و نسبت برابری زمین جزئی انواع مختلف لوبیا در کشت مخلوط، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت از کشت خالص چهار نوع لوبیا شامل چشم بلبلی (Vigna unguiculata)، چیتی، قرمز و سبز (Phaseolus vulgaris) و کشت مخلوط هر کدام از آن ها با خیارسبز (Cucumis sativus) بود. یافته ها نشان داد که تعداد شاخه های جانبی لوبیاهای دانه ای از کشت مخلوط تاثیری نپذیرفت، اما سبب افزایش طول ساقه لوبیاچشم بلبلی شد. کشت مخلوط تعداد و وزن غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن شاخساره (ساقه و برگ بوته) و وزن کل بوته لوبیاها را بهبود داد. وزن۱۰۰دانه انواع لوبیا با هم تفاوت معنی­داری داشت، اما اختلاف معنی داری بین تیمارهای کشت خالص و مخلوط آن ها مشاهده نشد. همچنین، بیشترین عملکرد زیست توده و اقتصادی در تیمارهای کشت خالص ثبت شد که به جز در لوبیاقرمز (به ترتیب ۱۵۴۹ و ۸۷۷ کیلوگرم در هکتار)، اختلاف معنی داری با هم داشتند. شاخص برابری زمین جزئی تمامی انواع لوبیا بهبود یافت که نشان دهنده سودمندی نسبی کشت مخلوط برای لوبیاهای مورد مطالعه بود. این شاخص در لوبیاسبز (۶۹/۰) بیشترین و در لوبیاقرمز کمترین مقدار (۵۲/۰) را داشت. مقایسه گروهی عملکردهای متعادل شده انواع لوبیا نیز حاکی از اختلاف معنی دار کشت مخلوط نسبت به کشت خالص بود. بنابراین می توان کشت مخلوط لوبیا با خیارسبز را به عنوان راهکاری پایدار در جهت فشرده سازی اکولوژیک تولید این محصولات پیشنهاد نمود.

Keywords:

تولید پایدار , رقابت درون گونه ای , فشرده سازی اکولوژیک , لوبیا سبز , هم افزایی