رقیه بخشی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
فریبرز صدیقی ارفعی - نویسنده مسئول: دانشیار روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

 پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی با میانجی­گری خودکارآمدی اجتماعی بر اضطراب اجتماعی و کمال گرایی دانش­ آموزان دختر انجام شد. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی صورت گرفت. جامعه آماری کلیه دانش­ آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان کاشان در سال تحصیلی۹۹-۹۸ با حدود تقریبی ۶۰۰۰ نفر بود. از میان ۱۲۰ نفر از دانش آموزان یکی از مدارس دخترانه ابتدایی شهرستان کاشان که به شکل نمونه ­گیری دردسترس انتخاب شده بود؛ ۲۰ نفر که بالاترین و ۲۰ نفر که پایین­ ترین میزان خودکارآمدی اجتماعی را داشتند، انتخاب شد و در نهایت با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه (۲ ساعته) تحت آموزش هوش هیجانی بر مبنای نظریه هوش هیجانی گلمن (۱۹۹۵) قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ­ها نیز پرسشنامه ­های اضطراب اجتماعی (کانور، ۲۰۰۰)، کمال گرایی (هیل و همکاران، ۲۰۰۴) و خودکارآمدی اجتماعی (کنلی، ۱۹۸۹) بود. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که آموزش هوش هیجانی باعث کاهش اضطراب اجتماعی و کمال گرایی سازش ­نیافته و افزایش کمال گرایی سازش­یافته در دانش ­آموزان می­شود. همچنین نتایج نشان داد خودکارآمدی اجتماعی در تاثیر آموزش هوش هیجانی بر اضطراب اجتماعی و کمال گرایی سازش یافته نقش میانجی گری دارد (۰۵/۰P<). ولی در تاثیر آموزش هوش هیجانی بر کمال گرایی سازش نیافته نقش میانجی ندارد (۰۵/۰P>). نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد با در نظر گرفتن خودکارآمدی اجتماعی می ­توان از آموزش هوش هیجانی به عنوان مداخله موثر جهت بهبود اضطراب اجتماعی و کمال گرایی دانش ­آموزان ابتدایی استفاده کرد.

هوش هیجانی, خودکارآمدی اجتماعی, اضطراب اجتماعی, کمال گرایی