الهه میرزایی - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران.
رضا جعفری هرندی - دانشیار گروه علوم تربیتی،دانشگاه قم، قم، ایران

هدف از انجام پژوهش حاضر پیش بینی عملکرد تحصیلی براساس مولفه های سرمایه روانشناختی و سخت-رویی روانشناختی دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه مشغول به تحصیل در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۶در شهر قم به تعداد ۴۵۸۸ نفر بود که از این تعداد بر اساس جدول مورگان، ۳۵۷ نفر به روش نمونه-گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سرمایه روانشناختی لوتانز (PCQ)، سخت رویی روانشناختی کوباسا (HS) پاسخ دادند و معدل آنان به عنوان ملاکی جهت برآورد عملکرد تحصیلی مورد بررسی واقع گردید. روایی و پایایی این دو پرسشنامه در پژوهش های پیشین مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS شدند. نتایج ضریب همبستگی حاکی از وجود رابطه مستقیم و معنادار بین عملکرد تحصیلی با سرمایه روانشناختی و مولفه های (خودکارآمدی، خوش بینی و امیدواریواری) بود در حالی که بین عملکرد تحصیلی با تاب آوری رابطه معنادار مشاهده نشد. از طرف دیگر بین عملکرد تحصیلی با سخت رویی روانشناختی رابطه معکوس و غیرمعنادار مشاهده شد. همچنین بین مولفه های سخت رویی (تعهد، چالش و کنترل) با عملکرد تحصیلی رابطه معنادار مشاهده نشد. بر اساس ضرایب رگرسیون می توان گفت، تنها سرمایه روانشناختی قابلیت پیش بینی کننده ی معنادار عملکرد تحصیلی را دارد. همچنین از بین مولفه های سرمایه روانشناختی امیدواریواری سهم یگانه ی قوی تری در پیش بینی عملکرد تحصیلی دارد. بدین ترتیب به منظور بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان، لازم است برنامه هایی در جهت ارتقاء سرمایه روانشناختی تنظیم شود.

سرمایه روانشناختی, سخت رویی روانشناختی, عملکرد تحصیلی