امیر محمدی - دانش آموخته دکترای تاریخ و عضو پژوهشکده کردستان شناسی دانشگاه کردستان؛ کردستان، ایران.

رفتاروکنشهای ایلی درتاریخ، تابع عوامل ساختاری متعددی بوده است، بالغ بر هفتصد سال، خانات اردلان بر بخش عظیمی از غرب ایران بصورت نیابتی حکمرانی کردند؛ بلوک ئیلاق (لیلاخ)، در شرق این والی نشین، مقصد تابستانه تیره­های متعددی از ایلات و عشایرکردی بوده است، طول ایل راههایی که به این منطقه ختم می­شد، گاهی به پانصدکیلومتر می­رسید. پژوهش حاضر قصد دارد درچارچوب مطالعات تاریخی و با تکیه بر اسناد آرشیوی وکتابخانه ای به تبیین تاریخی و رصدکنشهای ایلات کردی و ماهیت حضور آنها در بلوک ئیلاق (لیلاخ) - از توابع اردلان – پرداخته و موزائیک فرهنگی این منطقه را از نظر تاریخی کالبد شکافی کند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بلوک ئیلاق درسایه­ی اقلیم مساعد جوی و متاثر از موقعیت سوق الجیشی، تحت مناسبات انسانی، نقش تدارکاتی ویژه­ای دروالی نشین اردلان داشته است؛ این محل درآخرین فصل یکجانشینی تبدیل به قاموس فرهنگی رنگارنگی (متشکل از سی تیره) ازتیره ها و طوایف کردی گشته و بیشترین پرداخت مالیات در بین بلوکات هیجده گانه اردلان (نسبت به جمعیت) را به خود اختصاص داد.

اردلان, بلوک ئیلاق (لیلاخ), ایلات, کردستان