بررسی نمادهای زیارتگاه های سیستان

نماد با ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه روان آدمی در ارتباط است. امروزه با بررسی و تحلیل نمایه ­های نمادین و اسطوره­ های به یادگار مانده از گذشتگان پی به تاریخ گذشتگان می ­بریم. پاره­ای از نمادها که توسط فلاسفه و مورخان دینی به زبان قابل فهم امروزی ارایه شده، جهان­ بینی و برداشت­های گذشتگان از عالم بیرون و پیرامونی را روشن می­ سازد و هرچه بیشتر به گذشته بشر بازگردیم، راز حقایق و محتوای فوق انسانی نمادها را که متعلق به ماورای قلمرو معانی و تجربه­ های معمولی است، از طریق عبور از ظاهر متن و راه یافتن به حقیقت و باطن آن که به منزله­ عبور از جهان محسوس و ورود به عالم باطن و حقیقت است، درمی­یابیم. منطقه سیستان دارای زیارتگاه ­های بسیاری است که برای ساکنان آن ارزش و احترام خاصی دارد. فراوانی زیارتگاه ­ها و نمادهای خاص آن­ها از جمله درخت گز، قربانگاه، تنور پخت نان، شاخ گاو و قرارگیری برخی از این بناها بر بلندای کوه خواجه که همواره از تقدس و جایگاه ویژه ­­ای در ادیان مختلف برخوردار بوده، دارای اهمیت است. با توجه به این­که تاکنون تحقیق­ و بررسی ویژه ­­ای در ارتباط با ­این زیارتگاه­ ها صورت نگرفته، در این نوشتار سعی شده است به مدد پژوهش ­های میدانی و مطالعات کتابخانه ­ای، ریشه این نمادهای زیارتگاهی در زیارتگاه­ های سیستان مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نتایج حاصل از مطالعات بیانگر این مهم است که نمادهای مذکور متاثر از اعتقادات پیش از اسلامی و باورهای اسطوره ­ای ساکنان منطقه می­ باشد.

Keywords:

نماد , باورها , زیارتگاه , کوه خواجه , سیستان