تقی بختیاری

مدیریت به عنوان یکی از فعالیتهای اجتماعی بشر سابقه ای بس دیرینه دارد اما آنچه را که به عنوان تاریخچه و سیرتحولات نظریه های سازمان و مدیریت بیان می شود از زمانی است که نظریه ها و تئوریهای مدیریت و سازمان پا به عرصه وجود نهادند و مدیریت بصورت رشته ای علمی در میان سایر رشته های علوم مطرح گردید. بنابراین ذکر این مطلب که رشته مدیریت در سالهای پایانی سده نوزده میلادی شکل گرفته به معنای عدم وجود آن در اعصار پیشین نیست. همانگونه که به سادگی می توان پذیرفت که کشف قدرت جاذبه بوسیله نیوتن به معنای عدم وجود چنین قدرتی قبل از وی نبوده است. با توجه به اینکه در اواخر قرن بیستم علاوه بر محیط های نظامی و امنیتی ، هیچ موضوعی در قلمرو بسیار وسیع مطبوعات ، تجارت و بازرگانی به اندازه مدیریت راهبردی یا راهبرد جلب توجه نکرده است . لذا این تحقیق به منظور مشخص نمودن سیر تحول سازمان و مدیریت و چگونگی رسیدن به مدیریت راهبردی در حوزه های عمومی و دفاعی انجام شده است. این تحقیق به روش توصیفی و کتابخانه ای انجام شده است که ابزار گرد آوری داده ها ی اسنادی استفاده از فیش جهت فیش برداری از اسناد و مدارک کتابخانه ای و جستجوی رایانه ای در سایتهای مرتبط به موضوع تحقیق بوده است . یافته های تحقیق نشان داد که علیرغم وجود شواهد چند هزار ساله در حوزه های نظامی در زمینه استراتژی ، آغاز طرح نظریه های مدیریت راهبردی و سازمان را می توان در سالهای اولیه قرن بیستم جستجو کرد که با پایان یافتن دهه ۱۹۶۰ ، رفته رفته نشانه هایی از ظهور عرصه ی جدیدی با نام مدیریت استراتژیک پدیدار می گردد. به دنبال تکوین و تکامل رشته مدیریت استراتژیک ، به تدریج مدل های متفاوتی ارائه گردید. اما تمامی این مدل ها را می توان منشعب از دو رویکرد متفاوت یعنی رویکرد تجویزی و رویکرد توصیفی دانست که این مدل ها با پست سر نهادن حوزه نظامی امروزه بعنوان یک نیاز اساسی در تمام حوزه های سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و نظامی محسوب می گردد.

مدیریت / راهبرد / سازمان / دفاعی