سینا قاضی زاده - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب

هویت مفهومی است که تعاریف متعددی از آن شده است و می توان آن را در حوزه های مختلفی تقسیم بندی کرد. مفهوم هویت وابسته به عنصر زمان و مکان است و همواره به کیستی و چیستی انسانی پاسخ می دهد ، بیشتر صاحب نظران هویت را مفهومی متغیر و شناور می دانند که در گذر زمان و در برخورد با عوامل مختلف فرهنگی ، اجتماعی شکل می گیرد و معماری به آن عینیت می بخشد یا به عبارتی دیگر هویت روح و معنا را در کالبد معمارانه می دمد. معماری یکی از اصلی ترین نمودهای کالبدی هویت هر جامعه می باشد ، اما سوال مطرح در این زمینه این مسئله می باشد که عوامل تاثیرگذار در پدیدار شدن موفق معماری مسکونی سنتی ایران چه هستند؟ پاسخ این سوال در بازخوانی عوامل تاثیرگذار بر معماری مسکن در گذشته و بررسی آنها نهفته می باشد. مقاله حاضر در راستای تبیین عللی که به طبع مکان و زمان در موفقیت هویت معماری تاثیر گذار بوده اند، این علل رو در دو دسته مجزا، ساختار فرهنگی و اجتماعی و ساختار کالبدی مورد بررسی قرار داده است. بازخوانی و بازشناسی این عوامل می تواند گام نخستین در حل مشکل هویت بحران زا و بحران هویت در حوزه مسکن ایرانی باشد. در این مقاله ایتدا هویت در ارتباط با زمان تعریف شده، سپس شاخص های اجتماعی و کالبدی هویت بازخوانی شده و در انتها راهکاری پیشنهادی در بهره گیری از این مفهوم در ظرف زمان امروز مورد بحث قرار خواهد گرفت.

هویت, معماری ایرانی, زمان, مکان, مسکونی