مهدی میرآب نوده - شرکت توزیع نیروی برق گلستان، گرگان
علی کاظمی پور - شرکت توزیع نیروی برق گلستان، گرگان
محمد شهابی - شرکت توزیع نیروی برق گلستان، گرگان
علیرضا اعتراف - شرکت توزیع نیروی برق گلستان، گرگان

در برخی از کشورهای دنیا، که صنعت برق از شکل سنتی به شکل تجدید ساختار شده مبدل شده، قیمت گذاری سرویس های جانبی انتقال از اهمیت بیشتری برخوردار شده است .در صنعت برق سنتی، یک ارگان دولتی یا شبه دولتی موظف به تحویل انرژی الکتریکی در نقطه مصرف به مشترکین است. در حالی که در صنعت برق تجدید ساختار شده، بسته به نوع آن، در سطوح مختلف تولید و توزیع،بین شرکت های مختلف رقابت ایجاد شده است و صنعت برق به یک بازار رقابتی انرژی مبدل شده است .در هر صورت، سیستم انتقال در محیط های تجدیدساختار شده، منحصر به فرد است و وظیفه کنترل و بهره برداری از آن در اختیار اپراتور مستقل سیستم قرار دارد. اپراتور مستقل سیستم درانجام وظایف خود، ملزم به فراهم سازی و ارائه سرویس هایی برای انتقال مطمئن توان از فروشندگان بهخریداران انرژی الکتریکی است. از این سرویس ها تحت عنوان سرویس های جانبی انتقال یاد می شود. از مهمترین این سرویس ها، سرویس توان راکتیو در سیستم قدرت است. با توسعه ی صنعت برق در کشورهای پیشرفته دنیا و ایجاد تغییرات متنوع که منجر به تجدید ساختار در صنعت برق این کشورها شد، رقابت در صنعت برق به عنوان یکی از مهمترین عامل در بهره برداری از این سیستممطرح گردید. بسته به اهداف، در صنعت برق تجدید ساختار یافته، نحوه ی انجام تجدید ساختار متنوع می باشد. ولی در هر صورت، سیستم انتقال به اپراتور مستقل «صورت منحصر به فرد و اغلب در اختیار دولت باقی می ماند و کنترل و بهره برداری سیستم انتقال در اختیارقرار می گیرد. تامین توان راکتیو از مهم ترین سرویس های جانبی می باشد که در افزایش امنیت و قابلیت اطمینان» سیستم شبکه نقش بسزایی دارد. در سیستم های قدرت پیشرفته، بررسی پایداری ولتاژ و ارزیابی حاشیه ی امنیت ولتاژ برای اجتناب از بروز ناپایداری و پدیده فروپاشی ولتاژ بسیار ضروری است. این مسئله در محیط تجدید ساختار یافته، از نقطه نظر امنیت واثرات اقتصادی ناشی از آن، از اهمیت بیشتری برخوردار است. از مسائل مهم در این زمینه نحوه ی قیمت گذاری توان راکتیودر محیط رقابتی است که علاوه بر حفظامنیت سیستم، سیگنال اقتصادی را مناسبی برای سرمایه گذاران و بهره برداران سیستم فراهم می نماید . در این مقاله، به منظور قیمت گذاری بهینه توان راکتیو از الگوریتم بهینه سازی ارزیابی برداری اجتماع ذرات استفاده شده است. نتایج شبیه سازی ها برای سیستم های ۵ و ۳۰ باسه انجام و نتایج شبیه سازی ها حاکی از عملکرد موثر الگوریتم اجتماع ذرات در بهینه سازی تابع هزینه توان راکتیومی باشد . شبیه سازی ها با چهار سناریوی مختلف انجام و قیمت بهینه پیشنهادی توان راکتیو ارائه شده است .

قیمت گذاری توان راکتیو، بازار برق، الگوریتم هوشمند ذرات